بر اين رواق زبرجد نوشته‌اند به زر كه جز نكويي اهل كرم نخواهد ماند

در هر دوره آثار و بناهايي وجود دارند كه مي‌توان با آنها به خوانش روح آن دوره پرداخت. اين بناهاي بزرگ و الگويي همواره با داشتن چنين ويژگي‌اي، نه فقط يك كاركرد اوليه و صريح بلكه يك كاركرد ضمني و فرهنگي نيز دارند. آثار بزرگي همچون تخت جمشيد، مسجد جامع اصفهان، مسجد گوهرشاد، نقش جهان داراي چنين ويژگي‌ هستند. اين آثار آيينه تخيل يك فرد نيستند بلكه ضمير ناخودآگاه يك دوره و يك ملت را بازمي‌تابانند.

رواق هنر كه طراح و معمار آن مهندس ميرحسين موسوي است بيانگر نه فقط تخيل و تفكر وي، بلكه بيانگر روح فرهنگ ايراني-اسلامي عصر ماست، زيرا مولف اين بنا چنان با فرهنگ ايراني-اسلامي درآميخته است كه اثرش روح اين فرهنگ را بازمي‌تاباند. در اين ساختمان و در اين محوطه كوشش شده است تا از عناصر سنتي و مدرن به طور همزمان استفاده شود. به همين دليل، در اين بنا مي‌توان گفتگوي گذشته و حال، سنت و تجدد، تداوم و خلاقيت را شنيد.

يكي از ويژگي‌هاي اين بنا استفاده آن از عناصر طبيعي است. نور، هوا، آب و سنگ به طور قابل توجهي در اين بنا با يكديگر همكاري دارند. آب مانند اغلب بناهاي ايراني نقش مركزي دارد. صداي آن، نظام ديگر نشانه‌اي را توليد مي‌كند كه آرامش بخش و پالايش‌دهنده است. آجرهاي بكارگرفته شده در اين مجموعه در ساعات گوناگون و با رنگ آفتاب تغيير مي‌كند و زيبايي خاصي را به اين منطقه بخشيده است. بسياري از فضاهاي داخلي داراي سه طرف نور طبيعي هستند. طاقها و قوسهاي سردر و استفاده از كاربنديها و رسمي‌‌بنديها موجب شده تا اين بنا از يكنواختي كسل كننده بسياري از بناهاي مدرن بدور باشد و با سايه‌ روشنهايي كه با بازي نور ايجاد مي‌شود پيوسته حرفهاي نو بزند. رنگهاي سفيد، قرمز و سبز رنگهاي اصلي فرهنگ ما، به همراه رنگ نارنجي موجب كنترانستي شده‌اند كه بيننده را به سوي خود جلب مي‌كنند. در رواق هنر مي‌توان نقوش و اشكال گوناگون را نيز مشاهده نمود. وضعيت مربعي فضا و دايرة بزرگ حوض مياني خود بخود استحكام و پويايي را به طور همزمان در محور افقي و عمودي القاء مي‌كند. وضعيت قرار گرفتن و به نمايش گذاشتن ستونها افزون بر زيبايي، حس اطمينان و صلابت را به مخاطب منتقل مي‌كند.

روابط بينامتني اين ساختمان به ويژه رواق هنر توجه هر مخاطبي را به خود جلب مي‌كند. در واقع بر اساس همين روابط بينامتني است كه اثر حاضر مي‌تواند دربرگيرندة جنبه‌هاي گوناگون هويت فرهنگي باشد. بنايي كه زيرستونها و سرستونهاي آن الهام گرفته از تاريخ پيش از اسلام يعني دوره‌هاي هخامنشي و ساساني است، ميانه ستون دربردارندة طرحهاي اسليمي، و كتيبة نستعليق بيانگر دورة اسلامي و شاخصهاي فرهنگي ايراني-اسلامي است. همچنين سنگ نگارههاي درخت زندگي كه در دورتا دور رواق وجود دارند نماد ديگري از پيشينه اصيل فرهنگي و ميل به ارتباط با آن است. رنگ سپيد ستونها ما را به هنر هندوايراني و اسليمي‌هاي آن به آسياي مركزي سوق مي‌دهد. حتي مي‌توان كاشيكاريهاي دور حوض را نيز بي‌ارتباط با كاشيكاريهاي معماري اسلامي شمال افريقا به خصوص مغرب ندانست. در گوشة حياط ورودي در سبز رنگي وجود دارد كه علاوه بر يادآوري صحنة تاريخي حضور امام در پاريس، مي‌تواند نماد درب به سوي جهان بهشتي در فرهنگ ايراني نيز باشد. بدين ترتيب رواق هنر در محور درزماني با گذشته فرهنگي ايراني و در محور همزماني با مناطق گوناگون دنيا گفتگو دارد.

ويژگيهاي ياد شده از فرهنگهاي گوناگون با يكديگر به خوبي تركيب شده‌اند. به عبارت ديگر، مجموعه حاضر علي رغم وجود اين همه عناصر گوناگون و به ظاهر نامتجانس، يك مجموعة يكپارچه و هماهنگي را القاء مي‌كند. چنانكه اگر كسي از سابقة اين عناصر اطلاعي نداشته باشد به هيچ‌ وجه احساس نمي‌كند كه اين عناصر از زمانها و مكانهاي گوناگون گردآوري شده باشند. بنابر اين علاوه بر ابداعاتي كه در اين بنا بكار گرفته شده است يكي ديگر از امتيازات آن تركيب مناسب عناصر آن است.

از ديگر ويژگي‌هاي بارز ساختمان شفافيت آن است. شفافيت آن هم در فضاي دروني آن صورت گرفته است و هم در ارتباط با فضاي بيروني. به عبارت ديگر هم ستونها و تيرها و حتي كانالها و سيم‌كشيها قابل مشاهده است و هم اينكه مخاطب رهگذر از بيرون مي‌تواند با درون ساختمان ارتباط برقرار كند. در اين خصوص فضا طوري ساخته شده است كه نه فقط مردم و رهگذران از ديدن آن لذت مي‌برند بلكه مي‌توانند براحتي با آن و در آن گفتگو كنند. در واقع با فضاسازيهاي صورت گرفته مخاطب به درون ساختمان رهنمون مي‌شود.

اين مجموعه علاوه بر موارد ياد شده داراي عناصر ارزشمند ديگري نيز هست كه از آن ميان مي‌توان به يك نقش برجسته زيبا اشاره كرد. اين نقش برجسته با موضوع شاهنامه توسط يكي از هنرمندان استاني جناب استاد رضا محمدي خلق شده است. اين نقش نگاره ضمن الهام گرفتن از سبك و سياق نقش‌نگاره‌هاي ايراني، داراي خلاقيت و نوآوري هنرمند آن نيز است و دربردارندة چندين صحنه از داستانهاي شاهنامه همچون نبرد رستم با خاقان چين و نبرد رستم با اژدهاست. همچنين، استاد بزرگ گچ بري و رسمي‌بندي، آقاي شعرباف ساخت و طراحي نمازخانة مجموعه را برعهده دارند و به اتفاق همكارانشان كار بسيار زيبايي را تاكنون انجام داده‌اند كه از امتيازات اين مجموعه محسوب مي‌شود. همچنين افرادي همچون مهندس مكي‌نژاد، مهندس پاشوي و مهندس احمدي در بسياري از ريزه‌كاريها نقش مهمي ايفاء كرده‌اند. شناسايي اين استعدادها و استفاده از آنها در ساخت چنين مجموعة زيبايي خود به مراتب ارزش بالاتري از كالبد رواق دارد. در واقع، مهندس موسوي نه فقط مجموعه‌اي متعالي از هنر را رسم كرد بلكه مهمتر از آن مجموعه‌اي از جوانان را نيز پرورش داد كه به طور مسلم در آينده شاهد مجموعه‌هاي زيبايي از آنها خواهيم بود.

رواق هنر با نظام كلامي و ادبيات حماسي و عرفاني كامل شده است. نوزده كتيبه‌ دور ستونها با درايت انتخاب و به زيبايي نوشته‌ شده‌اند. در كتيبه‌هاي نستعليق به خط استاد ياري شيرمرد، اشعار حماسي شاهنامة فردوسي و اشعار عرفاني گلشن راز شيخ محمود شبستري در نوزده ستون نقش بسته است. چهارده كتيبة دروني از گلشن راز است كه با توجه به مفاهيم عميق اين كتاب عرفاني و با تاكيد بر عدد نمادين چهارده انتخاب شده است. اين اشعار عبارتند از:‌

به نام آنكه جان را فكرت آموخت چراغ دل به نور جان برافروخت
زفضلش خاك آدم گشت گلشن ز فيضش هر دو عالم گشت روشن
توانايي كه در يك طرفه العين ز كاف و نون پديدآورد كونين
چو قاف قدرتش دم بر قلم زد هزاران نقش بر لوح عدم زد
تعالي الله قديمي كو به يكدم كند آغاز و انجام دو عالم
جهان امر و خلق اينجا يكي شد يكي بسيار و بسيار اندكي شد
همه از وهم توست اين صورت غير كه نقطه دايره است از سرعت سير
يكي خط است از اول تا به آخر بر او خلق جهان گشته مسافر
در اين ره انبيا چون ساربانند دليل و رهنماي كاروانند
وز ايشان سيد ما گشته سالار هم او اول هم او آخر در اين كار
احد در ميم احمد گشت ظاهر در اين دور اول آمد عين آخر
ز احمد تا احد يك ميم فرق است همه عالم در اين يك ميم غرق است
بر او ختم آمده پايان اين راه شده منزل در او ادعوا الي الله
مقام دلگشايش جمع جمعست جمال جانفزايش شمع جمعست
در پنج ستون پيشين از اشعار آغازين شاهنامة فردوسي استفاده شده است؛ پنج كتبيه كه يادآور عدد نمادين پنج نيز مي‌باشد:

حكيم اين جهان را چو دريا نهاد بر انگيخته موج از او تند باد
چو هفتاد كشتي بر او ساخته همه بادبان ها بر افراخته
يكي پهن كشتي بسان عروس بر آراسته همچو چشم خروس
پيمبر بدو اندرون با علي همه اهل بيت نبي و وصي
اگر خلد خواهي به ديگر سراي به نزد نبي و وصي گير جاي