سخن ناشر
هنر حاصل ذوق و حس زيباشناختي هنرمند و تجربيات و آموختههاي اوست. در اين مسير، او در تعامل با هنر و دانش اقوام و ملل ديگر به غناي تجربة خود ميافزايد و افق ديد خويش را ميگسترد و از اين رهگذر است كه آثار و انديشههاي هنري به منصة ظهور ميرسد و ميراث هنري شكل ميگيرد. اين ميراث هنري جلوة تلاش هنرمندان، انديشمندان و انسانهايي است كه در آفرينش اثري زيبا سهم داشتهاند. در واقع آنچه به عنوان دستساختهاي انساني در قالب يك تابلو نقاشي چشمنواز، بنايي عظيم، مجسمهاي زيبا و خطوط اسرارآميز خودنمايي ميكند، تحت تأثير انگارهها و انديشههاي رايج در تمدنهاي گوناگون بشري است. مهم آن است كه اين ميراث را بشناسيم و ابعاد گوناگون هنري، فلسفي، تاريخي، جامعهشناختي و ... آن را تحليل و بررسي كنيم.
بر همين اساس فرهنگستان هنر در چارچوب رسالتي كه در نشر، ترويج و حمايت از هنر برعهده دارد، علاوهبر برپايي همايشهاي بينالمللي، همانديشيها و نمايشگاههاي مختلف، با انتشار مجموعه آثاري در حوزههاي گوناگون هنر سعي در پاسخگويي به نياز هنرمندان و محققان در اين زمينه دارد.
فلسفة هنر از جملة اين حوزههاست كه انتشارات فرهنگستان هنر به آن پرداخته و ترجمة چندين جلد كتاب را براي چاپ و نشر در دست اقدام دارد . كتاب « ويتگنشتاين، نظريه و هنر » نخستين جلد از اين مجموعه است كه با توجه به ديدگاه فلسفي متأخر ويتگنشتاين دربارة زبان، نظريه و هنر حائز اهميت است.
اميد است اين كتاب مورد استفادهي محققان و پژوهشگران اين حوزه قرار گيرد و اهل نظر كاستي ها و نواقص احتمالي ان را يادآور شوند تادر چاپ هاي بعدي نسبت به رفع آن اقدام شود.
انتشارات فرهنگستان هنر
زمستان1383
يادداشت مترجم
ترديد نيست كه ويتگنشتاين يكي از تأثيرگذارترين انديشمندان سدهي گذشته بوده است. بخصوص از آن جهت كه سير تحول افكار او از فلسفهي تحليلي تا ديدگاه هاي متأخرش در پژوهشهاي فلسفي، معرف پويايي انديشههاي اوست؛ انديشمندي كه پيوسته با رويكردي انتقادي به خود و به فضاي فكري پيرامون خود نگريسته است و از اين جهت مهمترين آموزهي او مقابله با جزمانديشي است.
ترجمهي كتاب حاضر را فرهنگستان هنر به من پيشنهاد كرد و از آنجا كه كتاب را حاوي مقالات بسيار تأملبرانگيزي در حوزهي ديدگاههاي متأخر ويتگنشتاين ديدم، كه به خوبي بازتاب پويايي افكار او در برخورد انتقادي به روانكاوي، زبانشناسي ساختگرا، شكاكيت پساساختگرايي، رويكردهاي شناختگرا و مطالعات نشانهشناختي ادبيات و هنر هستند، پذيرش اين پيشنهاد برايم وسوسهانگيز شد. البته بيترديد چالشانگيز و تأملبرانگيز بودن اين مباحث بسيار جذاب بهنظر ميرسيد تا هر نوع پذيرش جزمي آنها كه با روح تفكر انتقادي در تعارض است.
اين وسوسهي اوليه، در هر حال، مرا در عمل درگير ترجمهي كتاب كرد. بايد اعتراف كنم كه با دشواريهاي بسيار مواجه شدم. برخي مقالات (براي مثال فصل چهارم) زبان بسيار دشوار و پيچيدهاي دارند و پس از چند بار بازخواني خود و ديگران شكل كنوني را يافتهاند كه شايد هنوز تا ترجمهي آرماني فاصله داشته باشند.
لازم است از زحمات آقاي فريبرز مجيدي كه زحمت ويرايش متن را كشيدند و با دقت و شكيبايي بسيار آن را با متن اصلي مقابله كردند و نكات بسيار ارزشمندي را متذكر شدند سپاسگزاري كنم،هرچند مسئوليت هر كاستي و نا كارآمدي احتمالي در ترجمه را خود مي پذيرم. از آقاي اسماعيلي مدير انتشارات فرهنگستان هنر و همكارانشان نيز كه با جديت كار ترجمه و انتشار اين كتاب را دنبال كرده اند بسيار سپاسگزاريم.
اميدوارم ترجمه ي اين مطالب به گسترش بحث هاي جذابي بيا نجامد كه در زمينه ي اثر گذارترين حوزه هاي نظري معاصر يعني ساخت گرايي، نشانه شناسي، روانكاوي، پسا ساخت گرايي، شناخت شناسي و همچنين موضوع جايگاه نظريه و تبيين علي در علوم انساني مطرح شده است.
فرزان سجودي
آذر 1383
فهرست مطالب
سخن ناشر
يادداشت مترجم
بخش اول: ويتگنشتاين، علوم انساني و هنر
1. فلسفهي متأخر ويتگنشتاين، نوعي مقابله با نظريه (ريچارد آلن و مَلكم تروي)
2. ويتگنشتاين و استقلال درك انساني، نه فقط تخريب (پي.ام.اس. هكر)
3. ديدگاههاي ويتگنشتاين در باب زبان، هنر، و انسانيت (اسوالد هانفلينگ)
4. ويتگنشتاين، هنر اجرايي و كنش (گريم مكفي)
5. آيا شكگرايي يك «امكان طبيعي» زبان است؟ دلايل شكاك بودن ويتگنشتاين بر طبق تفسير كَوِل(مَلكم تروي)
6. گلدان و پيشابدان (جان هايمن)
بخش دوم: نظريه و هنر
7. زبان و نقاشي، جنگهاي مرزي و خيالهاي پوچ (بنر. تيلمن)
8. نظريهي شناختيِ فيلم (ريچارد آلن)
9. الگوي پيام رمزگذاري شده در ادبيات (سِورين شرودر)
10. ديدگاه ويتگنشتاين در باب آگاهي و زبان، نقدي بر نظريهي ادبي دريدا (چارلز آلتيئري)
11. ويتگنشتاين، فرويد، و ماهيت تبيين روانكاوانه (لوئيس ا.سَس)
نمايه