خمسه نظامی گنجوی (۸۹۲ق)



عنوان اصلی :

کتاب خمسه شیخ نظامی (علیه الرحمه و الرضوان)

عنوان دیگر :

-

زبان:

فارسی

مولف :

ن‍ظام‍ی‌، ال‍ی‍اس‌ب‍ن‌ ی‍وس‍ف‌‏‫، ۵۳۰؟ ‏- ۶۱۴؟ق.

تاریخ تالیف :

قرن ۶ق.

تاریخ کتابت :

۸۹۲ق.

کاتب :



نگارگر :

<#f:608/>

تذهیب کار :



سایر پدیدآورندگان :

صحافی و طلاکاری جمال الدین محمد صدیقی اصفهانی‬‬‬

منشا (مکان جغرافیایی اثر) :

ایران

تعداد برگ، تعدادسطر، اندازه سطور، قطع:

۴۴۶برگ، ۱۷سطر، اندازه سطور: ۱۰۵ × ۱۷۵؛ قطع: ۱۶۰× ۲۳۰م.م.

تعداد تصاویر (شامل نگاره، حدول، نمودار، شکل، نقشه):

۲۶ نگاره

مکتب نگارگری (نام دوره هنری و تاریخی نسخه):

صفویه

نوع و درجه خط:

نستعلیق - ثلث (عناوین کتاب‌ها) - توقیع (انجامه پایانی)

تزئینات متن:

دو صفحه ابتدایی کاملاً تذهیب شده است؛ دارای سرلوحه «چهارلوح» با متن "کتاب خمسه شیخ نظامی علیه الرحمه و الرضوان" که با رنگ زر به خط ثلث کتابت شده و مذهب با نقوش تزئیئی گل و اسلیمی؛ همچنین دارای چهار سرلوحه «کتیبه‌ای» مذهب به نقوش اسلیمی با قلم زر، سیاه، قرمز، سفید، لاج‍ورد و س‍ب‍ز، در آغاز هر کتاب که عناوین کتاب‌ها در آن کتابت شده؛ شرفه‌ها به رنگ لاجورد؛ نقوش تزئینی گل در قالب لچکی‌ها در لابلای متن؛ متن با مرکب مشکی وسرفصل‌ها با رنگ آبی و زر کتابت شده است.

نوع کاغذ:

ته خط دار

نوع و تزئینات جلد:

چرم قهوای، ضربی با نقش ترنج و سرترنج و لچکی طلاکوب، سرطبله‌دار، اندرون جلد آستر کاغذی با نقوش رنگی صورتی، زرد، سبز.

آغاز:

بسم الله الرحمن الرحیم* هست کلید در گنج حکیم...

انجام:

از آن می که جان داروی هوش باد*مرا شربت و شاه را نوش باد.

انجامه:

شامل پنج انجامه که نام کاتب و صحاف در انجامه قید شده است. انجامه مخزن الاسرار: قد فرغ من تحریر هذا الجلد الاول من جمله الخمسه المسمی بمخزن الاسرار من کلام الشیخ المحققین قدوه السالکین زبده العارفین شیخ نظامی الکنجه علیه الرحمه و الرضوان و المغفره و الغفران العبدالفقیر الحقیر الضعیف المفتقر الی الله المالک الجانی ابوبکر شاه بن حسن الشهرستانی احسن الله احواله و غفرله و لوالدیه و لسایر المومنین فی سنه اثنین و تسعین و ثمانمایه الهجریه النبویه المصطفویه و صلی الله علی محمد و آله اصحاب الطیبین و الطاهرین و اله و عترته اجمعین و الحمدالله رب العالمین تم. انجامه اسکندرنامه: تمت خمسه کتاب من کلام شیخ نظامی قدس سره و صلی الله علی خیر خلقه محمد و اله احمعین و سلم تسلیماً... کتبه و تزیینه و تجلده علی یدالفقیر الحقیر جمال‌الدین محمد الصدیقی الاصفهانی۹۰۰ (به خط توقیع با جوهر زر کتابت شده است و اشاره به سال تذهیب و صحافی نسخه دارد).

یادداشت تملک و سجع مهر :

مهر بیضی شکل: سجع ناخوانا.

موضوع اثر و توصیفگرها :

«ادبیات فارسی، شعر فارسی قرن۶ق، هنر صفوی، خمسه‌نگاری، نسخه‌های خطی تصویری».

چکیده یا خلاصه نسخه :

این نسخه به ترتیب شامل پنج کتاب مخزن الاسرار، لیلی و مجنون، هفت پیکر، خسرو و شیرین و اسکندرنامه است.

اطلاعات تکمیلی :

نام ابوبکر شاه بن حسن بن علی شهرستانی به عنوان کاتب در سه انجامه و با تاریخ کتابت ۸۹۲ق آمده است.

براساس شواهد آمده در انجامه نسخه در سال ۹۰۰ق توسط جمال‌الدین محمد الصدیقی الاصفهانی که مسئولیت تذهیب و صحافی و طلاکاری آن را برعهده داشته، تزیین شده است.

کلیه اطلاعات نسخه‌شناختی به جز اطلاعات داخل «گیومه » بر اساس اطلاعات ارائه شده در محل نگهداری نسخه است.

شماره نسخه :

Walters Art Museum Ms. W.605

محل نگهداری نسخه :



منابع و ماخذ :

Kitāb-i Khamsah-i Shaykh-i Niẓāmī (892 AH / 1486 AD). The Walters Art Museum. Ms. W.605.

Walters Art Museum, W.605, online description © 2011 Walters Art Museum,used under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.

یادداشت حق مولف :

جهت اطلاع از ضوابط بهره‌برداری از این اثر به اینجا مراجعه فرمایید.

فهرست پیشینه های فارسی :

<#f:713/>

فهرست پیشینه های لاتین :

Gacek, Adam (2005). Persian Manuscripts in the Libraries of McGill University: Brief Union Catalogue. Montreal: McGill University Libraries, no. 111.

Storey, C. A. (1927). Persian Literature: A Bio-Bibliographical Survey, Vol. 2. London: Luzac, 438-495.

تصاویر گزیده صفحات :



کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.