ابن بواب



نام پدیدآورنده :

ابن بواب

تاریخ تولد- وفات :

قرن ۴ق. - اوایل قرن ۵ق.

دوره تاریخی :

آل بویه

حرفه :

کاتب - خوشنویس

معرفی :

ابوالحسن علاء الدین علی بن بواب هلال یکی از بزرگترین خوشنویس قرن چهارم هجری قمری است. سال تولدش مشخص نیست. گویند شغل پدرش پرده‌داری و یا دربان ایوان قضای آل بویه در بغداد بوده است. وی ابتدا به شغل نقّاشی عمارات قصرها و ساختمان پرداخته و در این هنر متبحر شده، سپس به خط روی آورده و به روایتی ابتدا از دختر ابن مقله خط آموخته و سپس استادان دیگری چون ابو عبدالله محمدبن اسدبن سعیدقاری بزاز بغدادی و ابوبکر بن احمد بن سلیمان نجار و علی بن زبیر کوهی و جعفر خالدی و عبدالملک بن حسن سقطی تعلیم گرفت و در این هنر به بالاترین درجات زمانۀ خود ارتقاء یافت.

وی ابتدا شیوۀ محمدبن اسد داشت و در اواخر شیوه محمدبن سمسانی را برگزید و با توشه تعلیم دختر ابن مقله به جمع آوری خطوط او پرداخت. از این جهت او را از ناقلین خط ابن مقله وزیر نیز  دانسته اند. ابن بواب در خط آنچنان شهرت یافت که شعرای بسیاری به مدح او پرداخته و ابوالعلاء معری شاعر بزرگ عرب حسن خط او را ضرب المثل قرار داد. مرگ وی را بین سال‌های ۱۰۱۹ الی ۱۰۳۲ میلادی و بعضی بین سال‌های ۴۱۰ الی ۴۲۳ هجری قمری نوشته‌اند. از آثار گرانبهای وی:

 یک نسخه قرآن به خط ریحان متعلق به سلطان سلیم است که در دانشگاه لاله‌لی اهدا کرده است. و دیگر دیوان سلامه بن جندل که در کتابخانه ایا صوفیه موجود است.

از آثار دیگر وی یک نسخه قرآن در کتابخانه چستربیتی دوبلین است که به شماره ۱۴۳۱ ثبت شده و تصویر کامل آن در سال ۱۹۷۲ در پاریس به چاپ رسیده است(سرمدی، ۱۳۷۹۲۳-۲۴).

 



منابع فارسی :

سرمدی، عباس (۱۳۷۹). دانشنامه هنرمندان ایران جهان اسلام: از مانی تا معاصرین کمال الملک. تهران: هیرمند.



منابع لاتین :

 

The Ibn al-Bawwab Qur'an(391H). Chester Beatty Library, Islamic  Digital Collection, Object no:Is 1431.



آثار موجود در این مجموعه :

قرآن (کتابت ۳۹۱ق)، کتابخانه چستربیتی، Is 1431.



کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.