نانها



نام پدیدآورنده :

نانها

تاریخ تولد- وفات :

ق‍رن‌ ۱۰-‌ ۱۱ق.

دوره تاریخی :

گورکانیان هند

حرفه :

نگارگر

معرفی :

تصویرگر چیره‌دست هندی است که در عهد سه پادشاه اکبرشاه و جهانگیرشاه و شاه‌جهان می‌زیسته و در دوران فعالیت وی بین سال‌های ۹۸۵ق. الی ۱۰۵۰ق. بوده است. نانها در دوره جهانگیر به اوج شهرت خود رسیده و از نقّاشان مورد توجه شاه بوده است. به طوری‌که جهانگیر گاهی سفارشاتی به او می‌داده و نانها اجرا می‌کرده است. دلیل این امر این یود که اثری از کپی‌کاری نانها موجود است که جهانگیر روی آن چنین نوشته است. «این کار استاد بهزاد را دیده نانها مصور حسب‌الحکم من حرره جهانگیر پادشاه غازی سنه ۱۰۱۷».

از آنچه از آثار نانها برمی‌آید این استاد در چهره ‌سازی، جانورپردازی، مجلس‌آرایی و منظر‌ه سازی استاد بوده و در تذهیب و آرایش دیگر نقوش مهارت داشته است. برخی از آثار نانها به نوشته احوال و آثار نقّاشان قدیم عبارتند از:

تصویری در نسخه جامع‌التواریخ که جزو مرقّع گلشن است؛

سه اثر شیوا در مجموعه گورگیان نیویورک؛

تصویر نسخ بایزید در آلبوم شماره دوازده موزه آرمیتاژ با رقم «عمل نانها»؛

علاوه بر اینها آثار نانها را می‌توان در نسخه اکبرنامه چستربیتی،  نسخه انوار سهیلی کتابخانه بریتانیا، دیوان حسن دهلوی، جهانگیرنامه، عیار دانش ۹۹۹ق. و خمسه نظامی کتابخانه بریتانیا به سال ۱۰۰۴ق. مشاهده نمود (سرمدی، ۱۳۷۹: ۹۳۴-۹۳۵ به نقل از کریم‌زاده، ۱۳۷۰: ج. ۳: ۱۳۶۴-۱۳۶۸).



منابع فارسی :

سرمدی، عباس (۱۳۷۹). دانشنامه هنرمندان ایران جهان اسلام: از مانی تا معاصرین کمال الملک. تهران: هیرمند.

کریم‌زاده تبریزی، محمدعلی (۱۳۷۰). اح‍وال‌ و آث‍ار ن‍ق‍اش‍ان‌ ق‍دی‍م‌ ای‍ران‌ و ب‍رخ‍ی‌ از م‍ش‍اه‍ی‍ر ن‍گ‍ارگ‍ر ه‍ن‍د و ع‍ث‍م‍ان‍ی‌. لندن: انتشارات ساتراپ.



منابع لاتین :

Khamsah-i Niẓāmī (Probably 1004 AH/ 1595 AD). The Walters Art Museum. Ms. W.613.



آثار موجود در این مجموعه :

خمسه نظامی گنجوی (کتابت ۱۰۰۴ق)، موزه هنر والترز، W.613.



کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.