|
|
|
|
|
عنوان اصلی : |
خمسه دهلوی
|
|
|
|
|
|
|
عنوان دیگر : |
خمسه
|
|
|
زبان: |
فارسی
|
|
|
مولف : |
امیرخسرو، خ‍س‍روب‍ن م‍ح‍م‍ود، ۶۵۱ - ۷۲۵ق.
|
|
|
تاریخ تالیف : |
قرن ۸ق.
|
|
|
تاریخ کتابت : |
احتمالاً ۱۰۰۶ق
|
|
|
کاتب : |
|
|
|
نگارگر : |
دهرمداس، نارسینگ،مسکین، مکند،
سورداس گجراتی، لعل چند،
منوهر، سانوله، فرخ، علیقلی، جگنات.
|
|
|
تذهیب کار : |
حسین نقاش، منصور نقاش، لطف‌الله مذهب، خواجه‌جان شیرازی
|
|
|
سایر پدیدآورندگان : |
|
|
|
منشا (مکان جغرافیایی اثر) : |
احتمالاً پاکستان - لاهور
|
|
|
|
تعداد برگ، تعدادسطر، اندازه سطور، قطع:
|
۲۱۱ برگ،۲۱سطر، اندازه سطور: ۱۰۰ × ۱۷۰؛ قطع: ۱۹۰× ۲۸۵م.م.
|
|
|
|
تعداد تصاویر (شامل نگاره، حدول، نمودار، شکل، نقشه): |
۲۱ نگاره
|
|
|
|
مکتب نگارگری (نام دوره هنری و تاریخی نسخه): |
«گورکانیان هند» - سبک مغولی
|
|
|
|
نوع و درجه خط: |
نستعلیق
|
|
|
|
تزئینات متن: |
آغاز و پایان نسخه مذهب به شمسه؛ دارای چهار سرلوحه مذهب «تاج‌دار» که دو تای آن دارای کتیبه زرین است؛ سرلوحه آغازین مذهب «تاج‌دار» با نقوش تزیینی گل باقلم زر، قرمز، لاج‍ورد، سبز و آبی؛ حاشیه‌ها نقوش طلاکاری گل و مرغ و نقوش انسانی، حیوانی و هندسی (تشعیر). م‍ج‍دول: ج‍دول دور سطور زر، سبز، س‍ی‍اه و آبی؛ دارای رکابه؛ متن با مرکب مشکی، قرمز و آبی کتابت شده است.
|
|
|
|
نوع کاغذ: |
ته خط دار
|
|
|
|
نوع و تزئینات جلد: |
لاکی با طرح یک مجلس رزم، «آسترجلد لاکی با نقوش تزئینی گل‌های ریز به رنگ زر» (جلداصل است و احتمالاً در قرن ۱۳ق. در اروپا مرمت و بازسازی شده است).
|
|
|
|
آغاز: |
بسم الله الرحمن الرحیم* خطبه قدمست بملک قدیم...
|
|
|
انجام: |
نامه او که حرز جانش باد* در قیامت خط امانش باد.
|
|
|
انجامه: |
العبد المذنب الفقیر الحقیر محمدحسین زرین قلم فی تاریخ سنه ۱۴۲ باتمام رسید.
|
|
|
یادداشت تملک و سجع مهر : |
مهر بیضی شکل به سجع: محمد زکی (۱۲۴۱).
مهر چهارگوش به سجع: عبدالراجی محمدشفیع (۱۲۴۷).
مهر بیضی شکل بزرگ به سجع: محمدعلی (بدون تاریخ).
|
|
|
موضوع اثر و توصیفگرها : |
«ادبیات فارسی، شعر فارسی قرن ۸ق، هنر مغولی، نقاشی هندی، تشعیر، خمسه نگاری، نسخه‌های خطی تصویری».
|
|
|
چکیده یا خلاصه نسخه : |
نسخه بسیار نفیس خمسه امیرخسرودهلوی که اسامی نگارگران و تذهیب‌کاران بسیاری در آن به چشم می‌خورد. شامل مطلع الانوار، مجنون و لیلی (انجامه مفقود شده)، آیینه اسکندر (برگ اول با سرلوحه و آغاز مفقود شده) و هشت بهشت. ۲۲ برگ از نسخه اصلی مفقود شده است.
|
|
|
اطلاعات تکمیلی : |
هشت برگ از این نسخه در موزه متروپلیتن نگهداری می‌شود (به شماره 13.28، 26-33).
براساس نظرات "برند و سایلر " تاریخ ۱۴۲در انجامه چهل و دومین سال امپراطوری اکبرشاه یعنی ۱۵۹۸- ۱۵۹۷م. برابر با ۱۰۰۶ ق. تفسیر شده است.
کلیه اطلاعات نسخه‌شناختی به جز اطلاعات داخل «گیومه» بر اساس اطلاعات ارائه شده در محل نگهداری نسخه است.
|
|
|
شماره نسخه : |
Walters Art Museum Ms. W.624
|
|
|
محل نگهداری نسخه : |
|
|
|
منابع و ماخذ : |
Khamsah-i Dihlavī (Probably 1006 AH / 1597-1598 AD). The Walters Art Museum. Ms. W.624.
Walters Art Museum, W.624, on line description © 2011 Walters Art Museum,used under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.
|
|
|
یادداشت حق مولف : |
جهت اطلاع از ضوابط بهره‌برداری از این اثر به اینجا مراجعه فرمایید.
|
|
|
فهرست پیشینه های فارسی : |
|
|
|
فهرست پیشینه های لاتین : |
Brend, Barbara (1988/89). Akbar's Khamsah of Amir Khusraw Dihlavi: A Reconstruction of the Cycle of Illustrations. Artibus Asiae 49 : 281-315.
Verma, Som Prakash (1994). Mughal Painters and their Work: A Biographical Survey and Comprehensive Catalogue. Aligarh: Centre of Advanced Study in History, Aligarh Muslim University; Delhi: Oxford University Press.
Seyller, John (2001). Pearls of the Parrot of India: The Walters Art Museum Khamsa of Amīr Khusraw of Delhi. Baltimore: Walters Art Museum.
Brend, Barbara (2003). Perspectives on Persian Painting: Illustrations to Amīr Khusrau's Khamsah. London; New York: Routledge/Curzon.
Blair, Sheila (2007). Islamic Calligraphy. Edinburgh: Edinburgh University Press.
|
|
|
تصاویر گزیده صفحات : |
|
