منصور نقاش جهانگیری



نام پدیدآورنده :

منصور نقاش جهانگیری

تاریخ تولد- وفات :

-

دوره تاریخی :

گورکانیان هند

حرفه :

تذهیب‌کار - نگارگر

معرفی :

منصور نقّاش جهانگیری (نادرالعصر) نقّاش بزرگ دربار اکبرشاه (۹۶۳-۱۰۱۴ق.) و جهانگیرشاه (۱۰۱۴-۱۰۳۷ق.) است، به نوشته استاد کریم‌زاده آغاز کار وی در زمان اکبرشاه صورت گرفته و در عهد جهانگیر به اوج هنر خود رسیده و آنچنان مهارتی در نگاره گلها و جانوران یافته که در حد یک گیاه‌شناس و جانورشناس نگاره‌ها را دقیق و زیبا آفریده است و چون جهانگیر به گل‌ها و حیوانات توجه داشت و زیبایی آنها وی را شگفت‌زده می‌کرد، و استاد منصور را بسیار گرامی می‌داشت تا آنجا که او را به لقب نادرالعصر مفتخر نموده است.

جهانگیرشاه در تزوک جهانگیری درباره وی می‌نویسد: «اوستاد منصور نقّاش که به خطاب نادرالعصری ممتاز است و در فن نقّاشی یگانه عصر خود است و در عهد دولت پدر من و من این دو تن ثالث خود ندارند، مرا ذوق تصویر و مهارت تمیز او بجایی رسید که از اوستادان گذشته و حال کار هر کس به نظر درمی‌آید بی‌آنکه نامش مذکور شود. بدیهه دریابیم که کار فلان است...» در سفری که استاد منصور به اتّفاق جهانگیرشاه در سال ۱۰۳۰ هجری قمری به ناحیه کشمیر کرد به دستور او به تصویربرداری از گل‌های زیبای آنجا دست زد که تعداد صد و اند تصویر آن‌ را در یک مرقّع زیبا بنام مرقّع جهانگیری جای داد».

استاد منصور علاوه بر این کارها یکی از چهل و هشت نقّاش هنرمندی است که در سال ۹۹۸ هجری قمری در نقّاشی نسخه بابرنامه که امروز در موزه ویکتوریا آلبرت لندن است دست داشته است و بطوریکه از آثار او برمی‌آید وی در نگارگری نقّاشی ذوفنون بوده و در مجلس‌آرایی و مجالس بزمی و رزمی و تذهیب و حل‌کاری مهارت داشته است. از آثار شناخته شده وی به نقل از احوال و آثار نقّاشان قدیم که این نوشته‌ها نیز به اتکای آن کتاب آمده است عبارتست از:

مجلس شکار پرازدحام اکبرشاه که افراد و جانوران بسیاری در آن به نقش آمده‌اند. این اثر که طرح آن از مسکین و نقّاشی آن از منصور است در کتاب اکبرنامه موزه ویکتوریا آلبرت است و رقم دارد «طرح مسکینا عمل منصور»(سرمدی، ۱۳۷۹: ۸۷۱ به نقل از کریم‌زاده، ۱۳۷۰: ج.۳: ۱۲۱۵).



منابع فارسی :

سرمدی، عباس (۱۳۷۹). دانشنامه هنرمندان ایران جهان اسلام: از مانی تا معاصرین کمال الملک. تهران: هیرمند.

کریم‌زاده تبریزی، محمدعلی (۱۳۷۰). اح‍وال‌ و آث‍ار ن‍ق‍اش‍ان‌ ق‍دی‍م‌ ای‍ران‌ و ب‍رخ‍ی‌ از م‍ش‍اه‍ی‍ر ن‍گ‍ارگ‍ر ه‍ن‍د و ع‍ث‍م‍ان‍ی‌. لندن: انتشارات ساتراپ.



منابع لاتین :

Walters Art Museum, W.624, online description © 2011 Walters Art Museum,used under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.



آثار موجود در این مجموعه :



کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.