مسعود عربشاهی (1314ـ1398ش)
مسعود عربشاهی رجوع به سنت را از میراث هنری دوران باستان (بینالنهرین و ایران) شروع کرد و سپس روی هنرهای اسلامی متمرکز شد. نقشمایههای گوناگونی را که عربشاهی در آثارش به کار برده است میتوان به سه دسته کلی تقسیم کرد: نخست گروهی مشتمل بر نمادهای کهن، همچون لوتوس، چرخ، خورشید، درخت زندگی، خطوط شبهمیخی و... . گروه دوم دایرهها، مربعها، منحنیها، مارپیچها، جداول و... را شامل میشود. نشانههایی چون پیکان، علایم ریاضی، اعداد، خطوط سهمیوار و نقوش معماریگونه گروه سوم را تشکیل میدهند. به نظر می¬رسد که او در آثار اولیهاش نقشمایههای نمادین کهن را به عناصر تزیینی صِرف تقلیل داده، اما بعدها شکلهای مدور، راستگوشه و چلیپاگونه و خطوط موزون منحنی، عمودی و افقی را با تعمق در مفاهیم آنها به کار گرفته است. عربشاهی با استفاده از این عناصر، خصلتی هندسی به آثارش بخشیده که با تجربه مدرنیسم قرابت بیشتری یافته است. از اواسط دهه 1350، مسئله فضا (چه در مفهوم معماری امروز، چه در ابعاد کیهانی) به دلمشغولی اصلی¬ او تبدیل شد؛ به طوری که در تکهچسبانیها، رنگ¬گذاری لایهبهلایه، و نقشاندازیهای آزادانه، روح رمزآمیز اعصار گذشته و سنت و میراث کهن را به جهان معاصر پیوند زده است.
منبع
پاکباز، رویین، (1395)، دایرةالمعارف هنر، ج 1، تهران: فرهنگ معاصر، صص 958ـ960.
|