فرامرز پیلارام (1316ـ1362ش)
فرامرز پیلارام، نقاش و خوش‌نویس ایرانی، از رهبران نهضت سقاخانه و از نخستین هنرمندانی بود که ویژگی‌ها و امکانات صوری خط‌نوشته و یا خوش‌نویسی سنتی را در نقاشی نوگرای ایرانی به‌کار گرفت.
پیلارام در آثار اولیه خود، به مدد مُهرزنی، زمینه‌ای کتیبه گونه برای صور هندسی ساده و یا نشانه‌های مذهبی (چون عَلَم، کُتل، پنجه و...) ایجاد کرد. او پس از کسب تجربه و آشنایی با اصول و قواعد نقاشی، دلبسته فرم‌های ایجاد شده از خطوط شد و به هنر خوش‌نویسی، به‌خصوص نستعلیق و شکسته‌نستعلیق، روی آورد و با بهره‌گیری از الگوی سنتی «سیاه‌مشق» به تجربه‌های بسیار متنوعی دست زد و با مهارتی ستودنی میان خط و خوش‌نویسی رابطه‌ای سرشار از زیبایی و لطف برقرار کرد. انواع ترکیب‌بندی‌های هندسی با بافت نگارشی، طرح‌های خوش‌نویسانه، سیاه مشق‌های رنگین و ریتم‌هایی از حروف برجسته‌نمایی‌شده و متداخل در یکدیگر، حاصل تجربه‌های این دوره او هستند. پیلارام با سازمان‌دهی عناصر، کیفیتی تزیینی به آثار خود بخشید و با استفاده از رنگ طلایی بر این کیفیت تأکید کرد و بدین‌ترتیب راهي مستقل و چشم‌اندازي تازه در اعتلاي نهضت سقاخانه به نمایش گذاشت.
منبع
پاکباز، رویین، (1395)، دایرة‌المعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر، صص 434ـ435.
