منصور قندریز (نقاش)
1314ـ1344ش
منصور قندريز به‌رغم عمر کوتاه خود هنرمندي نابغه و صاحب سبک بود. او مرحله تجربه‌اندوزی آکادمیک و تقلید از شیوه‌های امپرسیونیسم و پست‌امپرسیونیسم را بسیار سریع طی كرد. ابتدا با توجه به آثار فیگوراتیو، نقاشی‌هایی با پیکرهای بلندقامت و سرِ کوچک و لباسهای ساده روستایی که با خطهای نرم شکل گرفته‌اند، خلق کرد. اما عناصر پیکرنما به‌تدریج از نقاشی‌های او حذف می‌شوند و اَشکالی از سطوح تخت با خطوط کناره‌نما، بر زمینه روشن بوم نقش می‌بندند. سپس با گرایش به نقاشی نوسنت‌گرا، موسوم به «سقاخانه»، و در جهت رسیدن به بیان تجسمی اصیل و صاحب هویت در این طیف از آثار خود، از انتزاعی ناب، به سوی نشانه‌های تصویری معنادار و هویت‌یافته می‌رود و همواره بر حضور کیفیتی معنوی در هنر خود، با تکیه بر ارزش‌های زیبایی‌شناختی سنت تصویری ایرانی، تأکید می‌ورزد. شاید به همین دلیل هم از پرداختن به صورت‌گرایی محض در نقاشی‌ها و آثارش خودداری می‌کند و با نگاهی تلفیقی به نگارگری ایرانی و مدرنیسم غربی، به نوع خاصی از مدرنیسم در آثارش می‌رسد که ریشه در عناصر بومی و سنتی ایران دارد و این‌گونه نبوغ سرشار او به همراه تلاشی پرحاصل و ثمربخش در زمانی کوتاه، نام قندریز را برای همیشه در تاریخ هنر ایران ماندگار می‌کند.
بنگرید به: پاکباز، رویین، (1378)، دایرة‌المعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر، صص 386ـ387.
