|
هم‌زمان با روز اسناد ملي، هم انديشي «گنجينه‌ها و اسناد معماري و شهر سازي» برگزار شد.
هم‌زمان با روز اسناد ملي، هم انديشي «گنجينه‌ها و اسناد معماري و شهر سازي» برگزار شد.
به گزارش روابط عمومي‌مركز هنر پژوهي نقش جهان، وابسته به فرهنگستان هنر، در آغاز اين هم انديشي كه به همت فرهنگستان هنر، دانشنامه تاريخ معماري و شهر سازي ايران زمين، انجمن مفاخر معماري ايران و نقش جهان برگزار شد، مهندس يارزاده، به عنوان سخنران نخست، احترام به سندها و مستندهاي حوزه‌هاي مختلف فرهنگي را جزء واجبات پژوهشگران دانست و هدف از برگزاري اين نشست را فرهنگ‌سازي در جهت بهره‌برداري از آرشيوهاي شخصي و پنهان عنوان كرده، يادآور شد: «اگر چه همواره در حوزة مستندات گذشته‌مان از فرهنگ ايراني به عنوان مظلوم ياد شده است، اما با گام برداشتن در راه تثبيت و كنكاش اين اسناد، با نمونه‌ها و آرشيوهايي برخورد مي‌كنيم كه صاحبان آن اگرچه در راه نگهداري آنها از هيچ كاري كوتاهي نكرده‌اند، اما پس از آنها بازماندگانشان ناقلان خوبي براي انديشه‌هاي آنها نبوده‌اند.»
در ادامه دكتر قهاري، از انجمن مفاخر معماري، عمدة مشكلات موجود در راه گردآوري ميراث مكتوب را تغيير دائم مديريت‌ها و به دنبال آن تغيير سليقه‌ها عنوان كرد. او در تشريح ارائه طرحي با همين عنوان (گردآوري ميراث مكتوب) كه چندسال پيش به مركز اسناد ملي پيشنهاد شده بود، گفت: «علي‌رغم استقبالي كه از اين طرح شد، هنوز به مرحله اجرا نرسيده است و داستان همچنان از مديري به مديري ديگر و از دولتي به دولتي ديگر ادامه دارد.»
وي همچنين گرايش به آرشيو و جمع آوري كلكسيون‌هاي مختلف را از ويژگي‌هاي نهادينه مردم ايران برشمرد و در تقابل آن سنت‌گرايي بيش از حد را يكي از موانع و عوامل مخالفت با تغييرات زمان حال دانست.
قهاري تاكيد كرد: «امروزه ميليون‌ها سند در دست مردم وجود دارد كه متاسفانه اطلاعات كافي جهت حفظ آنها آموزش داده نشده است يا اصلاً كسي از انرژي آنها خبر ندارد. ملت ما امانتدار خوبي براي ميراثش نبوده است. ما به دست خودمان ميراث گذشته را خراب مي‌كنيم و اين سهوي نيست، حال آنكه اين ميراث از جانمان با ارزش‌تر است و موظف به حفظ آن هستيم.»
پس از سخنان قهاري، مهندس نظري، نمايندة دانشنامه معماري و شهرسازي در اين نشست، عمده مشكلي كه براي تهيه دانشنامه وجود داشته را نداشتن فهرست درست براي تهيه شناسنامه يا عدم دسترسي به برخي اسناد دانست و گفت: «نمونه بارز از اين قبيل فعاليت‌ها كاوش‌هاي معبد آناهيتا است.كه از سال 1348 آغاز شده؛ اما به دليل عدم پوشش همگن به آن، اطلاعات به كرار توليد مي‌شود و اطلاعات سرجاي خودش نيست. دليل آن هم مي‌تواند گاه بي‌اعتمادي اشخاص به بخش دولتي و يا برنامه‌ريزي‌هاي بي‌هدف و كوتاه مدت باشد.»
نظري سخنان خود را با تاكيد بر لزوم راه‌اندازي مركزي به عنوان متولي فهرست كردن و همچنين روش مناسبي براي دسترسي به اسناد ادامه داد و گفت: «دانشنامه تاريخ معماري و شهرسازي، با هدف ساماندهي به اسناد پراكنده و آرشيوهاي شخصي راه‌اندازي شده است و كل جهان ايران از ابتداي تاريخ آن تا سال 1320 را پوشش مي‌دهد.»
وي از فرهنگستان هنر، وزارت مسكن و شهرسازي، سازمان اسناد، ميراث فرهنگي و دانشگاه شهيد بهشتي به عنوان حاميان دانشنامه معماري و شهرسازي نام برد و تصريح كرد: «سياست دانشنامه تنها برگردآوري نيست؛ بلكه تلاش مي‌كند تا دروازه‌اي باشد براي دسترسي صحيح به اسناد معماري ايران و در همين راستا و در گام نخست، آداب برخورد با اسناد و استانداردهاي آن و حتي شرايط اسكن كردن آنها نيز ذكر شده است.»
نمايندة دانشنامه معماري همچنين از مذاكره با سازمان ميراث فرهنگي و دعوت از پايگاه‌هاي فعال آن براي مذاكره و طبقه‌بندي فعاليت‌هاي انجام شده سخن گفت.
مهندس نظري براي روشن‌تر شدن مباحثي كه مطرح كرده بود، خاطرنشان كرد: «دانشنامه مجري قوانين ميراث نيست، ميراث حامي‌دانشنامه است. چون بسياري از اسناد در آرشيو آن‌هاست. از طرف ديگر صدسال است مسئوليت حفاظت از بناهاي كشور جزو مسئوليت آنها بوده است.»
وي با اشاره به اينكه هدف دانشنامه ايجاد يك چتر حمايتي است نه تصاحب، ادامه داد: «ما براي دسترسي پژوهشگران به اسناد و پيشبرد اين اهداف بايد با سازمان ميراث فرهنگي به تفاهم برسيم، حتي اگر آنها كارشكني كنند.»
اين نشست در ادامه با سخنان مهندس قهاري ادامه پيدا كرد. قهاري بار ديگر به وجود ارگاني براي جمع‌آوري اسناد اشاره و خاطرنشان كرد: «يكي از مهم‌ترين مسائل جامعه ما بوجود آوردن فرهنگ‌شناسايي و برخورد با اسناد است. به همين دليل در دانشگاه، نخستين چيزي كه به دانشجو مي‌گوييم ديدن يك سند و درك صحيح محيط است.»
مهندس قهاري با تاكيد بر نقش مهندسين مشاور، بار ديگر بر لزوم آموزش و تاكيد بر تشكيل انجمن‌هايي متشكل از علاقه‌مندان و دانشجويان اصرار كرد. در تكميل سخنان او خانم مهندس شفاهي نيز گفت: «اين سرمايه‌گذاري بايد در جايي غير از دولت انجام دهيد، ساختاري متشكل از جوانان دلسوز و علاقه‌مند كه فعاليت آنها تداوم داشته باشد.»
در خاتمه اين نشست دكتر اوليا نيز با دفاع از راه‌اندازي مركزي براي تحقيق و آرشيو ميراث فرهنگي و تاريخي كشور پيشنهاد داد: «مسئولان در جاهاي مختلف ضابطه‌هايي را فراهم آورند تا متخصصان در آنها ميراث معماري و شهرسازي كشور را مطابق با اصول صحيح تقسيم و سازماندهي كنند.»
مهندس نژاديان هم با دفاع از طرح دانشنامه معماري به محدوديت زماني آن اشاره كرد و تصريح كرد: «فراموش نكنيم كه سندسازي و آرشيو رويدادهاي زمان حاضر نيز از واجبات است، چرا كه خود آرشيوي براي آيندگان خواهد بود.»
در همين راستا مهندس يارزاده در جمع‌بندي مباحث، خواستار نوشتن پيش‌نويس فراخواني با محوريت دغدغه‌هاي مطرح شده در اين نشست شد.
|
نسخه چاپي
