آیین رونمایی از کتاب گوهر مقصود، منتخبی از آثار خوشنویسی حبیب رمضانپور، به همراه افتتاحیه آثار نمایشگاهی این هنرمند، عصر پنجشنبه، 19 مهر 1403، با حضور جمع کثیری از هنرمندان خوشنویس در فرهنگستان هنر، برگزار شد. به گزارش روابطعمومی فرهنگستان هنر، در این مراسم که در تالار ایرانِ فرهنگستان هنر برگزار شد و با اجرای احسانالله شکرالهی همراه بود، عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ مجید شاهحسینی، رئیس فرهنگستان هنر؛ محمدعلی رجبی و داریوش ارجمند و عبدالحمید قدیریان، از اعضای پیوسته فرهنگستان هنر؛ علیرضا اسماعیلی، دبیر فرهنگستان هنر؛ ایرج نعیمیایی، عضو وابسته فرهنگستان هنر؛ محمد خراسانیزاده، مدیرکل هنرهای تجسمی؛ کیخسرو خروش، امیراحمد فلسفی، اسرافیل شیرچی، محمد شهبازی، غلامرضا راهپیما، الهه خاتمی و بسیاری از هنرمندان خوشنویس حضور داشتند. حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه در این مراسم این اقدام را مدبرانه و حکیمانه دانست و اظهار کرد: در کشورمان استادان برجسته خوشنویسی داریم؛ استاد امیرخانی، استاد خروش، استاد ملکزاده، استاد احصایی، استاد فلسفی، استاد شیرازی، استاد اخوین، استاد کابلی، استاد رسولی، استاد جباری و اساتید دیگر از جمله این استادان هستند.
چاپ و نشر آثار قدما به پیشرفت و توسعه هنر کمک میکند ایرج نعیمایی، عضو وابسته فرهنگستان هنر، به سخنرانی پرداخت و گفت: خط و ارزش و مبانی زیباییشناسی آن مبحثی طولانی است که امروز به آن نمیپردازم. اخیراً جایگاه خوشنویسی را صرف نظر از دیگر هنرها تعیین میکنند. سالها تلاش بر این بود که خوشنویسی را ذیل هنرهای دیگر ببینند که این اجحاف بر این هنر است. همه افرادی که آموزش خوشنویسی میبینند و کسب معرفت میکنند خود هزینههای آن را پرداخت میکنند و این امر مبیّن آن است که خوشنویسی از جایگاه عمیقی در قلب مردم برخوردار است. او در ادامه به گذشته خوشنویسی پرداخت و ادامه داد: اگر به اصطلاح منطقیون که از واژه «حمل» استفاده میکردند دقت کنیم، اولین حمل هنر اسلامی را باید خوشنویسی دانست. ما اولین دوره خوشنویسی را از زمان ابنمُقله آغاز کردیم که خود از وزرای دوران عباسی که ابداع و تنظیم خطوط ششگانه و اصول دوازدهگانه خوشنویسی را به وی نسبت میدهند تا میرعماد که جریان اتحاد اسلامی را با خط نستعلیق در دوره صفوی ایجاد کرد. در دوران صفوی، به این هنر توجه خاص شد و خوشنویسی فضیلت محسوب میشد؛ ولی در بیشتر دورهها این هنر محروم بود. عضو وابسته فرهنگستان هنر خوشنویسی را از اساسیترین شاخصههای ملی کشور دانست و ابداع انواع خطوط توسط ایرانیان را از افتخارات این سرزمین شمرد و تصریح کرد: تاریخ تمدن بشر در ایران شکل گرفته و اکثر هنرها تابعی از فرهنگ مردم ایران بوده است. ما 13هزار سال تاریخ تمدن داریم و از خطوط میخی تا به امروز، خوشنویسی جایگاه خاصی در فرهنگ و هویت ما داشته است. او در پایان سخنان خود از فقر منابع در حوزه خوشنویسی سخن گفت و افزود که از فرهنگستان هنر توقع میرود که به نشر آثار مرجع بیشتر بپردازد و از چاپ و نشر آثار کسانی که مانند استاد رمضانپور سالها تلاش میکنند تا آثار قدما را احیا کنند و یا دارای سبکهای نوشتاری در خوشنویسیاند حمایت کند؛ زیرا از زمانی که آثار هنری منتشر شد، تحول عظیمی در هنر خوشنویسی و دیگر هنرها شکل گرفت و الگوهای خوشنویسی بیشتر در دسترس و اختیار هنرمندان برای رشد و توسعه قرار گرفت.
هنر خوشنویسی گُلِ سرسبد کشورهای اسلامی است در ادامه این مراسم، علی شیرازی، هنرمند خوشنویس، به اهمیت کار استاد رمضانپور پرداخت و گفت: برای اینکه اهمیت کار ایشان را متوجه شویم، باید بدانیم هنر خوشنویسی گُلِ سرسبد هنرهای تجسمی در کشورهای اسلامی و عربزبان است. او به رشد و توسعه خوشنویسی با خط نستعلیق پرداخت و گفت: خط نستعلیق، از بدو پیدایش تا اواخر دوره قاجار، در قالب کتابت و قطعهنویسی بود که شامل سیاهمشق تا چلیپانویسی میشد و در این دوره، قطعات بسیاری نگاشته شد. قطعهنویسی بهمرور فراموش شد؛ ولی کتابت همچنان رونق خود را دارد. در دهه ۱۳۷۰ نیز، نرمافزارهایی برای کتابت با فونتی بر اساس خط استاد اخوین برنامهنویسی شد و پس از ایشان، کاوه اخوین نیز به این شیوه کار کرد و آثار موفقی در آن زمان پدید آمد. بهتدریج، نرمافزارها از خط استاد فلسفی نیز بهره گرفتند و بخشی از کتابت به گرافیست سپرده شد. از اواسط دهه ۱۳۸۰، نسل بعد از ما نیز به دلایل مختلف توانستند قطعهنویسی را زنده کنند و این کار موجب احیای مجدد قطعهنویسی، بهویژه به تأسی از قدما، شد که آثار استاد رمضانپور از آن جمله است. این هنرمند خوشنویس، در پایان سخنان خود، به حمایت همسران خوشنویسان اشاره و خاطرنشان کرد که خوشنویسان، بی حمایت همسران خود، هرگز نمیتوانند به جایگاهی که باید برسند و اگر امروز استاد رمضانپور و دیگر هنرمندان خوشنویس توانستهاند به موفقیتهایی در این زمینه دست یابند، بیشک از حمایت همسرشان برخوردار بودهاند.
شیوه قدما با تقلید و تکرار حفظ و حراست میشود امیراحمد فلسفی، هنرمند خوشنویس، سخنان خود را با تبریک به فرهنگستان هنر برای چاپ و حمایت یکی از نخبگان هنر خوشنویسی آغاز کرد و گفت: در دوران گذشته، رسم بر آن بود که پادشاهان از آثار هنری حمایت کنند. این بود که آثار فاخر و نفیسی تولید شد و امیدوارم این رسم برای دیگر هنرمندان نیز ادامه یابد. او به آثار خوشنویسی از قبل از اسلام تا بعد از آن اشاره کرد و افزود: اگر به منشور کورش بنگریم، متوجه خواهیم شد که با ظرافت و دقت خاصی نگاشته شده و دارای زیبایی خاصی است. بعد از آن، در کتیبهها نیز، این امر رعایت شده و در دوره مانی، پیامبر ایرانی که نقاش بود، نیز نوشتههایی وجود دارد که دارای استحکام و قوام خاصی است. در دوره ساسانی، دیوان عریض و طویلی نیز به وسیله منشیان تولید شده که باز هم دارای فرم و استحکام است؛ بهطوری که بعد از دوره اسلامی تا حدد 97 سال، سکههای ایرانی رواج داشت. در این دوران، منشیان ساسانی شرایط جدید را پذیرفتند و خود را با رسمالخط جدید وفق دادند. این هنرمند خوشنویس آثار نفیس خوشنویسی را متعلق به قرون 4 و 5 هجری دانست و افزود: از دوره عباسی که ابنبواب، وزیر عباسی، حضور داشت، صفحهآرایی و قطعهنویسی شکل گرفت و از قرون 6 و 7 قمری نیز، با زبان فارسی تنظیم شد و پادشاهانْ هر خطهای را که فتح میکردند هنرمندان آن خطه را نیز با خود میبردند. با صنعتیشدن جهان و استفاده از چاپ، بهتدریج، خوشنویسی در حاشیه قرار گرفت و بهصورت چلیپانویسی و دفترنویسی به سیاهمشقنویسی رسید و کمکم از سفارش خارج شد. در اواخر دوره قاجار تا اواخر دوره پهلوی که خوشنویسی کاملاً منزوی شد، بعد از عمادالکتّاب، سفارش برای چاپ کم شد تا جایی که هنرمندان آثار خود را با همت خود چاپ میکردند. اواخر دهه ۱۳۵۰، نفیسنویسی دوباره رونق گرفت و در دهه ۱۳۶۰، با پدیدآمدن انجمن خوشنویسان، این هنر بهتدریج گسترش یافت و خوشنویسان بسیاری در این عرصه به فعالیت پرداختند؛ اما تنها منبع استفاده آنها مرقع رنگین (جلد 1 و 2) بود که به همت انجمن منتشر شده بود. او در پایان سخنان خود به سبکهای خوشنویسی پرداخت و تقلید و تکرار از شیوه قدما را شیوهای برای تولید آثار ماندگار خواند که عیار مناسب داشته باشند و موجب حفظ و حراست از شیوه قدما خواهند بود.
دستگاههای فرهنگی و هنری از هنرمندان خوشنویس حمایت کنند در ادامه این مراسم، محمد شهبازی، از دیگر هنرمندان خوشنویس، به سخنرانی پرداخت و از غنا و محتوای کتاب گوهر مقصود و تلاشهای ارزشمند استاد رمضانپور سخن گفت. او دلیل وقوف به ظرایف خوشنویسی را دلدادگی استاد رمضانپور دانست. او همچنین از خاطرات مشترک خود با حبیب رمضانپور یاد کرد. این هنرمند خوشنویس حمایت دستگاههای فرهنگی و هنری را برای این قشر از هنرمندان، که با تلاش و علاقه و عشق به این هنر میپردازند، خواستار شد و به جایگاه هنر خوشنویسی در میان هنرهای ایرانیاسلامی پرداخت.
این مراسم با یادی از استاد زندهیاد حبیبالله آیتاللهی، عضو پیوسته فرهنگستان هنر که بهتازگی بدرود حیات گفته، ادامه یافت. همچنین فیلمی از استاد رمضانپور پخش شد. در پایان این مراسم، با حضور مجید شاهحسینی، رئیس فرهنگستان هنر؛ داریوش ارجمند، عضو پیوسته فرهنگستان هنر؛ حبیب رمضانپور، و احسانالله شکرالهی، از کتاب گوهر مقصود، منتخبی از آثار خوشنویسی حبیب رمضانپور، رونمایی شد و نمایشگاه منتخب آثار این هنرمند نیز در مؤسسه فرهنگیهنری صبا، سالن لرزاده، افتتاح شد. این نمایشگاه تا پایان مهر 1403، در سالن لرزاده مؤسسه فرهنگیهنری صبا، برپا خواهد بود. |
||
نام : | |
ایمیل : | |
*نظرات : | |
متن تصویر: | |