در حاشیه برگزاری نمایشگاه خوشنویسی «شکوه محقق، طراوت ریحان»، کارگاه خوشنویسی با حضور استاد محمد کاشانی آزاد، برگزار شد.

به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، این کارگاه با هدف تداوم خط محقق و ریحان به روش استاد - شاگردی در کنار نمایشگاه آثار استادان معاصر و قدما برگزار شد و محمد کاشانی آزاد، هنرمند خوشنویسِ خطوط ثلث، محقق و ریحان به آموزش عملی این نوع خطوط پرداخت.

وی درباره خوشنویسان معاصری که با خطوط محقق و ریحان می‌نگارند، گفت: معمولا آنها که ثلث نویسند، خطوط محقق و ریحان نیز می‌نگارند، اما به ندرت به آثاری برمی‌خوریم که از قداست و کمال برخوردار باشد که یکی به‌ دلیل سختی این خطوط است؛ دوم آنکه الگو و سرمشق کمی در این‌باره در دسترس خوشنویسان قرار گرفته است. البته ناگفته نماند که گسترش فضاهای مجازی و انتشار برخی از نسخه‌ها موجب شده تا نسبت به گذشته منابع بیشتری در دسترس قرار گیرد؛ اما در چند دهه گذشته بسیاری از استادان ما نیز مجبور بودند از کپی‌های بی‌کیفیت مشق کنند. نکته دیگری که موجب می‌شود که این خطوط کمتر مورد توجه قرار گیرند، توجه و تمرکز انجمن خوشنویسان بر روی خط نستعلیق و نسخ است و برخی پس از اتمام این دوره بنا بر علاقه خود به سمت دیگر خطوط می‌روند.

استاد کاشانی به مشکلات دیگری که در حوزه خوشنویسی وجود دارد اشاره و درباره اقتصاد هنر خوشنویسی تصریح کرد: عشق و علاقه هنرمندان خوشنویس مایه و بنیان کار آنها را تشکیل می‌دهد؛ به هر حال روزمرگی و معیشت امری حیاتی است که می‌بایست از سوی مدیران فرهنگی هدایت شود. اگر گذشته هنری پرباری داشتیم، به دلیل حمایت حاکمان و اشراف‌زادگان وقت بوده که سفارش کاری را به هنرمند می‌سپردند و کارگاه‌های هنری بنیان می‌گذاشتند. اگر به شرایط اقتصادی حاکم بر این حوزه توجه نشود، هر روزه از تعداد کسانی که به این هنر می‌پردازند، کاسته خواهد شد. بسیاری از کشورهای همسایه چون ترکیه و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس تلاش می‌کنند، با گردانندگی نمایشگاه‌های بین‌المللی و فروش آثار به رشد و شکوفایی اقتصادی در این حوزه کمک کنند.

این هنرمند خوشنویس درباره نسبت افزایش حضور بانوان در حوزه خوشنویسی افزود: هنر خوشنویسی، هنری است که نیاز به صبر و تلاش دارد و کسانی که وارد این راه می‌شوند باید تمرین و ممارست را الگوی خود قرار دهند و هر روز مشق کنند، ضمن اینکه متاسفانه معیشت خانواده به دست پدران خانواده است و به همین دلیل امروزه بیشتر بانوان به هنر خوشنویسی جذب می‌شوند. البته دیده شده بسیاری از کسانی که امروزه در آزمون‌های خوشنویسی شرکت می‌کنند، در سنین بازنشستگی قرار دارند، چرا که مباحث اقتصادی موجب شده که نتوانند در دوره جوانی وارد این کار شوند و بعد از دوره بازنشستگی به دنبال علاقه خود آمدند.

وی درباره هنرمندانی که به خطوط محقق و ریحان آثاری را پدید می‌آورند، اضافه کرد: در میان کسانی که با جدیت روی خطوط محقق و ریحان کار می‌کنند، می‌توان به آثار محسن عبادی، اشاره کرد که در این حوزه به صورت مستمر و پیگیر آثاری پدیدی می‌آورند.

استاد کاشانی آزاد که از دهه 60 به فراگیری خط نستعلیق پرداخته و دهه 70 را، زیر نظر استاد عبدالصمد حاج صمدي خط ثلث را فراگرفته، درباره آثاری که تاکنون در زمینه خطوط محقق و ریحان کار کرده گفت: خطبه غدیر را با خط ریحان به سفارش انتشارات نگار کار کردم که اثری نسبتا مفصل بود. همچنین به سفارش ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات، در طرح توسعه حرم مطهر علوی، مزین بنام صحن حضرت زهرا (س)، من و حسین نجفی شرکت داشتیم و کتیبه‌نگاری 1500 متر مربع را برعهده داشتم که در سردر اصلی زیارت جامعه کبیره و در بخش کریدور بیرونی، زیارت آل یاسین را کار کردم. این پروژه تقریبا نزدیک به 4 سال به‌طول انجامید. البته کتیبه‌نویسی در نهایت اثر شما نیست، چراکه بستگی به کار کاشی‌کار دارد و او می‌بایست با دقت و ظرافت بتواند کار را دربیاورد، اما هرچقدر هم دقت کند، دور از خطا نیست و چون کتیبه قسمت آخر کار معماری را تشکیل می‌دهد و دارای وسعت زیادی است، باید کار به موقع تحویل داده شود.

استاد کاشانی در پایان سخنان خود درباره وضعیت آموزش هنر یادآور شد: بسیاری از هنرمندان بزرگ امروز، در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های هنر به تحصیل پرداختند. رشد و شکوفایی نیاز به حمایت و برنامه‌ریزی بلند مدت و آینده‌نگری دارد. امیدوارم که امر آموزش و اقتصاد هنر از بطن دانشگاه‌ها و سیاست‌های کلان کشور رشد و تداوم یابد.