شاهکارهای معماری آسیای میانه، سده های چهاردهم و پانزدهم
شاهکارهای معماری آسیای میانه، سده های چهاردهم و پانزدهم
تاریخ ثبت : 1391/02/17
طبقه بندي :
کتاب ,
موضوع :
شاهکارهای معماری آسیای میانه، سده های چهاردهم و پانزدهم
نویسنده :
گالینا آ. پوگاچنکووا
عکس :
ویراستار :
مهدی مقیسه
چاپ اول :
پاییز 1387
چاپ و صحافي :
شركت چاپ و نشر شادرنگ
تعداد صفحات :
256 صفحه
اطلاعات بیشتر :
اثر حاضر حاصل كوششهايى است كه تحت نظارت يونسكو و در چارچوب برنامه تحقيقاتى اين سازمان در زمينهتمدنهاى اقوام آسياى ميانه صورت گرفته است؛ انجمن بينالمللىپژوهش درخصوص فرهنگهاى آسياىميانه نيز دراينطرح مشاركتداشته است. انجمنى بينالمللى از كارشناسان به يونسكو پيشنهاد داد از ميان موضوعات متعدد مربوط به اين منطقه، كه مدتهاچهارراه فرهنگها و تمدنهاى گوناگون بوده است، پرداختن به موضوع هنر در آسياى ميانه از اواخر قرن چهاردهم تا اوايلقرن پانزدهم ميلادى را در اولويت قرار دهد. بدين ترتيب با پژوهشهايى كه در زمينه معمارى، مينياتور، خطاطى، كتابآرايى و صحافى در اين دوره در آسياى ميانه صورت گرفت دو اثر تهيه شد كه يكى از آنها اثر حاضر در زمينه معمارى آسياىميانه است.
معمارى آسياى ميانه در اواخر قرن چهاردهم و اوايل قرن پانزدهم به درخششى نائل شد كه با آن به ارزشى جهانى رسيد.اين معمارى كه در حد فاصل قرون وسطا و عصر مدرن پديدار شد، در عين حال آميزهاى از سنتهاى چند صدساله وگرايشهاى تازهاى است كه در حال ظهور بودند.
هدف اين كتاب معرفى شاهكارهاى معمارى موسوم به «تيمورى» است كه مظهر نبوغ خلاقه ايمن عصر به شمار مىآيد.مخاطبان اين اثر هم افراد غيرمتخصص و هم اهل فن هستند و به همين منظور در برگيرنده عكسهايى از بناها، توضيحاتوصفى مشروح، نقشه مكانها و نيز مقدمهاى كلى است كه در آن ويژگىهاى تحولات معمارى اين دوره بيان شده است.
بناهاى بررسى شده از ديد وحدت سبكى و دوره زمانىشان، فارغ از محدودههاى مرزى كنونى كشورهايى كه بناهاامروزه در آن قرار دارند، مورد تحقيق و بررسى قرار گرفتهاند. چارچوب زمانىاى كه انتخاب كردهايم از هنگام شكلگيرىاين سبك جديد تلفيقى - حدود سالهاى 1370 - 1380 م، آغاز مىشود و در اوايل قرن شانزدهم به پايان مىرسد. براى تدوين اثر حاضر كه تحت سرپرستى موسسه هنرى حمزه در تاشكند (جمهورى شوروى سوسياليستى ازبكستان)ممكن شد، يك برنامه همكارى علمى بين افغانستان، ايران و اتحاد جماهير شوروى سوسياليستى به اجرا درآمد. خانمگ.پوگاچنكووا عضو فرهنگستان علوم ازبكستان نگارش اثر و نيز انتخاب تصاوير را عهدهدار شد؛ توضيحات توصيفىمربوط به آسياى ميانه شوروى را خانم ل.مانكوفسكايا و آقاى پ.زاهدوف (مورخان هنر) و آقاى ز.حكيموف (باستانشناس)؛ توضيحات مربوط به افغانستان را آقاى ش.مستمندى و خانم گ.پوگاچنكووا؛ و توضيحات مربوط به ايران را آقايانف.باقرزاده و ا. تجويدى ارائه كردهاند. برداشتهاى مكان نگارى و اندازهگيرى بناها را تمامى همكاران نام برده شده بهعلاوه آقايان ا.وارداك و ب.فراگو (افغانستان) و دانشدوست (ايران) بر عهده داشتهاند.
نقشه مكان و پلانهاى داراى مقياس در محل تهيه شدهاند يا در صورت امكان از سازمانهاى رسمى گوناگون بهدستآمدهاند: اداره كل حفاظت از ابنيه فرهنگى (جمهورى شوروى سوسياليستى ازبكستان)، موسسه هنرى حمزه (تاشكند)،مركز باستانشناسى ايران (تهران)، و موسسه باستانشناسى افغان (كابل). سرپرستى گروه طراحان به عهده خانممانكوفسكايا بوده است. عكاسان نيز آقايان د.ميخاييلوف، م.سليموف، ى.يوديتسكى (اتحاد جماهير شوروى) و ر.ميشو(فرانسه) بودهاند.
شايسته است از تمامى كسانى كه ما را در اجراى اين برنامه يارى رساندند تشكر كنيم، خصوصاً مرحوم ب.گ.گافوروف،عضو فرهنگستان علوم اتحاد شوروى و رئيس وقت انجمن بينالمللى تحقيقات در زمينه آسياى ميانه، اعضاى انجمنبينالمللى براى تحقيقات فرهنگى آسياى ميانه و مسئولان محلى مناطقى كه ابنيه توصيف شده در آن قرار دارند.
مؤلفان مسئول انتخاب و معرفى موارد موجود در اين اثر و نيز عقايد بيان شده در اينجا هستند؛ اين مطالب لزوماً از جانبيونسكو بيان نشده است از اين رو هيچگونه مسئوليتى براى سازمان يونسكو ايجاد نمىكند.