آرم فرهنگستان هنر
نگارگري اسلامي
نگارگري اسلامي تاریخ ثبت : 1391/02/31
طبقه بندي : کتاب ,
موضوع : نگارگري اسلامي
نویسنده : دكتر ثروت عكاشه
عکس :
ویراستار : <#f:16/>
چاپ اول : 1380
چاپ و صحافي : مؤسسه انتشارات سوره
تعداد صفحات : <#f:19/>
اطلاعات بیشتر : سخن مترجم هنر نگارگري اسلامي در مسير تكوين خود راهي دراز و پرفراز و نشيب و گاه بسيار ناهموار و پرسنگلاخ را پيموده و موانع گوناگون و بيشماري را پشت سر نهاده است. نگارگران مسلمان، كه برخلاف همتايان مسيحي خود، از حمايت متولّيان امور برخوردار نبوده‌‌اند، و گاه غريبانه و ناشناس زيسته و گمنام مانده‌اند، هنر خويش را از هر زمينة ديگر_ به خدمت دين و باورهاي ديني گمارده‌اند. تابلوهايي كه اين هنرمندان چيره‌دست در نمايش صحنه‌هايي از زندگي پيامبراكرم(ع) و در تجسّم بخشيدن به نعمت‌هاي بهشتي و محنت‌هاي دوزخي، و يا در تصوير داستانهاي اخلاقي و يا در بازنمايي مكاشفات عرفاني و ديگر زمينه‌ها فراهم آورده و به يادگار گذارده‌اند بينندگان را به همان عوالم پر راز و رمزي، كه نگارگران به آن راه يافته‌ بودند، مي‌كشاند و عواطف مهر و كين، و بيم و اميد، خشم و خرسندي و آرامش و اضطراب را در دلهاي آنان بر‌مي‌انگيزد. نگارگران اسلامي، همچنين، صفحات مصاحف شريف را با نقش‌هاي هندسي و تجريدي و رسوم طبيعي، به زيباترين سيمايي آراستند و كتاب‌هاي تاريخي و علمي را، با تصاوير توضيحي تزيين كردند، و بسياري از اين دستاوردهاي هنري، هم‌اكنون زينت‌بخش موزه‌ها و گنجينه‌هاي هنر در سراسر جهان است. در زمينة هنر نگارگري اسلامي كتابهاي بسيار از سوي محققان مسلمان و غيرمسلمان انتشار يافته و يكي از موثّق‌ترين و مستندترين آنها كتاب فنّ‌التصويرالاسلامي است كه اينك ترجمة آن به خوانندگان تقديم مي‌گردد. نويسندة اين اثر گرانقدر، دكتر ثروت عُكاشه،‌ يكي از چهره‌هاي سرشناس جهاني در زمينة فرهنگ و هنر است. دكتر عُكاشه ساليان دراز وزير فرهنگ و هنر مصر، و عضو كميتة اجرايي يونسكو و استاد افتخاري كرسي هنر در كُلژدوفرانس بوده است و يك دورة ده‌جلدي تاريخ ‌هنر،‌ از عصر حجر تا دوران معاصر تأليف كرده است كه از مراجع معتبر در شناخت هنر بشري در طول تاريخ است. وي براي تصنيف اين اثر، به همة كشورهاي اسلامي، و از جمله به ايران سفركرده و آثار نگارگري اسلامي را در همة موزه‌ها و نمايشگاهها و كتابخانه‌ها و گنجينه‌هاي خصوصي و نيز در مساجد و مقابر و كاخ‌ها مورد ملاحظة دقيق قرار داده و اثري مستند و موثّق را به دوستداران فرهنگ و هنر اسلامي عرضه كرده است. اينك كه ترجمة اين اثر نفيس به خوانندگان پارسي‌زبان تقديم مي‌‌گردد، شايسته است از عنايت خاصّة حضرت حجة‌الاسلام زَم، زعيم حوزة هنري، كه احيا و ترويج هنرهاي اسلام ـ ايراني را وجهة همّت خود ساخته‌اند و از استاد متعهّد هنر، جناب آقاي محمّد‌علي رجبي كه مرا به ترجمة اين اثر دلالت خير كرده و نسخة اصل كتاب را با سماحت در اختيارم نهاده‌اند و از پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامي و فرهنگستان هنر كه كوشش ايشان در انتشار اين اثر مأجور است سپاسگزاري كنم. و در خاتمه مراتب سپاس خود را به محقق گرانمايه جناب آقاي صالح طباطبايي كه سراسر اين كتاب را ويراستاري و با متن اصلي مطابقه كرده و نقاط ضعف و موارد سهو آن را اصلاح و اطلاعات لازم براي توضيح متن را بر آن افزوده‌اند و به سهيم در كار اين ترجمه‌اند، تقديم مي‌دارم. سيدغلام‌رضا تهامي فهرست مطالب بخش يكم : يكم: نگارگري اسلامي ميان تجويز و تحريم تحريم در عهد عتيق تحريم مشروط آيا اسلام در آغاز خود تحت تأثير تفسير مؤخّر تورات كه تصوير را محكوم مي‌كند قرار گرفت؟ آيا رابطه‌يي ميان جنبش تخريب صور مقدّس مسيحي و تحريم نقاشي در اسلام وجود دارد؟ پيكرتراشي و كنده‌كاري در دوره‌هاي نخستين اسلام هنرهاي تزييني اسلامي نقاشي ديواري در اسلام نقّاشي‌هاي ديني از زبان جهانگردان مسلمان و اروپايي ارتباط ميان تصاوير و متن دولت‌هاي سنّي ايلخاني و تيموري و هنر نقّاشي شيعه و نقّاشي نقّاشي در تركيّه نقّاشي‌هاي ديواري در ايران خلاصه ويژگي‌هاي نگارگري اسلامي نمايش سايه و خيمه‌شب‌بازي ناهماهنگي رفتار مردم در زندگي با نظرات پيشوايان دين دوم: منابع نگارگري اسلامي دورة آغازين نگارگري اسلامي نقّاشي اسلامي در دورة سلجوقيان بت‌پرستان حرّان در عراق تأثير ماني‌گري تأثير ايراني تأثير چين تأثير آسياي ميانه سوم: موضوع‌هاي نگارگري اسلامي تصاوير كتاب‌هاي علمي كتاب‌هايي دربارة دستگاه‌هاي خودكار جانوران، نمادهاي اخلاقي كليله و دمنه و مقامات حريري شاهنامه سروده‌هاي پنجگانة نظامي بوستان سعدي عجايب‌المخلوقات داستان‌هاي عاشقانه نقّاشي‌هاي گرمابه‌يي نقاشي‌هاي كاخ مسعود غزنوي تزيينات گرمابه بغداد دفاع از نگاره‌هاي گرمابه‌اي گرمابه جايگاه جنّ تصاوير پسران نوجوان حالت بي‌تفاوتي در چهره‌ها چهارم: هنر چهره‌نگاري (پرتره) در اسلام پنجم: دشواريهاي پژوهش در نگارگري اسلامي لشكركشي‌هاي ويرانگر چنگيزخان و تيمور لنگ تخريب آثار تصويري به دست متعصّبان حمايت رجال دين از نگارگران در عصر صفوي تاريخ و موضوع تابلوها نام و امضاي نقّاشان حمايت فرمانروايان از نقّاشان شرح حال نگارگران خواند‌مير اسكندر‌منشي، تاريخ‌نگار آقا رضا نقّاش رضا عبّاسي محمّدرضا نقّاش ششم: نگارگري ديني در اسلام نگارگري ديني فراگير نقّاشي ديني مسيحي شاخه‌هاي نگارگري ديني در اسلام تصاوير ديني در جامع‌التواريخ هفتم: تصوير قصص قرآن و كتب مقدّس آسماني جامع‌التواريخ آيا مكتب نگارگري بغداد پيش از مكتب ايراني به تصويرگري رسول اكرم(ع) پرداخته است؟ تصاوير پيامبر عليه‌الصلاة والسلام سير تحوّلي در شيوة تصوير پيامبر(ع) مريم عَذراء عيسي مسيح نوح ابراهيم اصحاب كهف سليمان جنّ صالح پيامبر يوسف و زليخا ذوالقرنين هنر عامّه‌پسند هشتم: تهييج عواطف با انگيزه‌هاي قُدسي نهم: نقّاشي پند‌آموز منطق‌الطير فريدالدين عطّار مثنوي جلال‌الدين رومي هفت‌اورنگ نورالدّين جامي گلستان سعدي دراويش داستان‌هاي معجزات و كرامات نفحات‌الاُنس جامي دهم: ترغيب به بهشت و بيم دادن از دوزخ مرقّع بهرام‌ميرزا معراج‌نامه خاتمه بخش دوم: نگارگري عربي يكم: طلوع نگارگري اسلامي عصر اُموي مسجد اموي در دمشق قصير عمرة قصر حيرغربي حربة‌المفجر دوم: مكتب بغداد دورة عبّاسيان و خوشگذراني‌هاي دربار سوم: واقع‌گرايي در نگارگري اسلامي از سدة دهم تا سيزدهم ميلادي چهارم: نأثير ايراني در هنر درباري كليله و دمنه(1220_ 1230م) كتاب اَغاني 1217م پنجم: هنر بيزانسي در ساية حمايت اسلام اثر ديوسكوريدوس _ 1229م كتاب«مختارالحكم و محاسن‌الكلم» 1200_ 1250م ششم: مقامات حريري در نگارگري اسلامي مقامات حريري 1222 م مقامات حريري 1222 م مقامات حريري 1237 م دستنويس واسطي (203) مقامات حريري 1225_ 1235 نسخة دستنويس لنينگراد (سنت پترزبورگ) مقامات حريري 1377م مقامات حريري، نسخة موزة بريتانيا، حدود سال1300م مقامات حريري1344م هفتم: همگرايي فرهنگها در نگارگري عربي كتاب«ترياق» از همنام جالينوس، 1199م (214) كتاب «الجامع بين‌العلم و العمل في‌الحيل» از جزري كتاب بَيْطَرَه (دام پزشكي) 1209م رسايل «اخوان الصّفا و خلّان الوفا» 1287م «بياض و رياض». سدة سيزدهم هشتم: تصاوير ديواري در اندلس برطل الحمراء نهم: حملة مغول: آغاز پايان منافع‌الحيوان، 1294_ 1299م عجايب‌المخلوقات قزويني 1280م دهم : هنر مملوكي 1250_ 1390 دعوه‌الاطباء،1273م كتاب آموزش فنون جنگ و سواركاري كليله و دمنه كتاب «حيوان» از جاحظ يازدهم : ‌زينت كاري قرآن‌ها از اواخر سدة نهم تا سدة چهاردهم دوازدهم : آخرين خيزش پس از سال 1350 قانون‌الدّنيا و عجائبها، 1563 سيزدهم: پايان گشت و گذار ويژگي‌هاي محيط‌هاي بومي در نگارگري عربي سيماي مشترك نگارگري عربي (يادداشت‌ها) تعليقات
تعداد نمایش : 3916 <<بازگشت
منو اصلی
 

مؤسسات تابعه

پژوهشکده هنر
مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری
مؤسسه فرهنگی هنری صبا

پیوندها

فرهنگستان‌های ایران
دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها
مؤسسات پژوهشی
یاد استاد
پورتال قدیم

تماس با ما

ساختمان مرکزی : تهران- خیابان ولیعصر، پایین‌تر از چهارراه طالقانی، شماره 1552
كدپستي : 1416953613
تلفن : 5 - 66954200 دورنگار : 66951167
رایانامه : honar@honar.ac.ir
کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.