«با یک نگاه مختصر تطبیقی درباره ی سعدی و آثارش شاید بتوان او را اولین و بزرگترین نویسنده ی شرقی دانست که علاوه بر حوزه ی ادبیات ایران در خارج از مرزهای ایران هم توانست موفقیت های زیادی کسب کند و آثارش بیش از سایر نویسندگان و شاعران ایرانی به زبان های اروپایی ترجمه شود.»

به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر، ‌دکتر بهمن نامور مطلق،‌ دبیر فرهنگستان هنر كه در مراسم بزرگداشت سعدي با «عنوان سعدی و جلوه های هنر» سخن مي گفت، با اعلام اين مطلب در باره ی شخصیت و آثار این چهره ی سرشناس ادب پارسی گفت: «سعدی به عنوان نماینده ی ادبیات هند و ایرانی برای اروپائیان محسوب می شود و رمانتیسم اروپا با همین تاثیر گذاری ادبیات هند و اروپایی امکان پذیر شد. بسیاری از نویسندگان چون آندره ژید، هوگو و سایرین بر این مساله اذعان داشته‌اند.»

دکتر نامور مطلق در پایان صحبت هایش افزود: «در هر صورت هنوز این سوال مطرح می شود که چرا شاعرانی چون سعدی، مولانا و حافظ هنوز بخشی از خوانش قشر عام و روشنفکر جامعه محسوب می شوند؟ شاید دلیل این امر را بتوان در این موضوع دانست که نوشته های این بزرگان در عین ساده نگاری حاوی مفاهیم عمیق و ارزشمند هستند.»

دکتر محمد علی رجبی دومین سخنران این نشست بود که سخنرانی خود را با عنوان «سعدی و نگار گری» ارائه کرد. او در ابتدا گفت: «اساساً جلوه های ادبی که مورد توجه نگارگران قرار گرفته شامل سه بخش جلوه های عرفانی، حماسی و اخلاقی است که مضامین هر سه ی اینها را می توان در تزكيه ی نفس دانست. ادبیات ما به این صورت با مردم برخورد می کرد که با زیبایی کلام، آنها را به نفس و باطن خودشان هدایت می کند که همه ی اینها حاصل تزكيه ی نفس است. گاه این تزكيه از درون آغاز می شود که حاصل آن خلق شاهکارهای عرفانی است و گاه سیر بیرونی دارد که در نمادهای ادبیات حماسی شکل می گیرد.»

او در ادامه با اشاره به آثار نقاشانی چون کمال الدین بهزاد گفت: «یکی از کارهایی که نگارگران ما انجام داده اند این است که برای برخی از نماد های شعری تصویر کشیده اند که هر کدام باعث خلق یک بیان مشترک میان اشعار و تصاویر می شود. سعدی هنرمندی بوده است که بر آثار نگار گران خیلی تاثیر داشته است و ظرافت نگارگری با طبع شعری سعدی در هم آمیخته.»

دکتر دانش پژوه سخنران دیگر این نشست بود که سخنرانی خود را درباره ی هنر شعری سعدی با بیت اول گلستان آغاز کرد و به قیاس آن با مصرع اول شاهنامه پرداخت و گفت: «سعدی از شاهنامه الهام می گیرد. شاهنامه ی فردوسی قبل از سعدی محبوب ترین کتاب نزد ایرانیان بوده است، چنان که هنوز هم از محبوبیت آن کاسته نشده است. سعدی و فردوسی بیش از همه ی ادیبان ایران بر گردن زبان و ادب فارسی حق دارند.»

او در ادامه گفت: «سعدی کسی است که مبدع زبان پیش از خود نیز بوده است و زبانی که امروز ما به آن سخن می گوییم زبان سعدی است. او در تمام انواع شعر هنر خود را نمایان ساخته است. هر شاعری در زبان فارسی حداکثر در یک یا دو نوع شعر مهارت داشته است ولی تنها سعدی است که گلستان او نه تنها یک کتاب شعر است، بلکه به عنوان بالاترین کتاب نثر نیز شناخته شده است. علاوه بر این نوع بدیعات سعدی در هیچ کتاب دیگری یافت نمی شود.»

مهندس عبدالمجيد شریف زاده دیگر سخنران این نشست بود که در باره ی دست بافت ها و نساجی در اشعار سعدی صحبت کرد. او در ابتدا گفت: «شاید یکی از علل از دست رفتن هنر های سنتی ما به دلیل عدم ارتباط ما با ادبیات در دوره ی معاصر است. به همین دلیل هم زمانی که می خواهیم به آنچه که داشته ایم استناد کنیم، ادبیات کهن و غنی خود را مورد استناد قرار می دهیم.»

او در ادامه گفت: «بعضا اشعاری در شعر شاعرانی چون سعدی وجود دارد که برای ما در حوزه ی هنر های سنتی قابل استناد است و هم نکاتی را برای ما از چگونگی برخورد این اشعار با هنر های سنتی روشن می کند.»

او در ادامه با اشاره به باب پنجم بوستان، در باره ی حضور نساجی سنتی در این اشعار گفت: «از نساجی سنتی در این باب سخن رفته است و آنچه که امروز ما درنساجی سنتی تحت عنوان پارچه های زربفت یاد میکنیم یکی از هنرهای از یاد رفته ای بشمار میرود که سعدی در اشعارش از آن سخن گفته است.»

دکتر حسن بلخاری سخنران پایانی این نشست بود که در باره ی مفهوم هنر درگلستان و بوستان صحبت کرد. او در ابتدا گفت: «آنچه که امروزمورد بحث ما است یک حلقه از سلسله مباحثی است که تلاش میکند مفهوم هنر را در عصرهای مختلف و در میان متفکران جهان ایرانی- اسلامی، تعقیب و جستجو کنند که به نحوی به ادراک عصری هنری برسند.»

او در ادامه زبان سعدی، مولانا، قبل از قرن هفتم بوده‌اند را مهمترین زبانهای قرن هفتم معرفی کرد و گفت: «ماهیت این بحث ادراک مفهوم هنر در قرن هفتم از زبان یکی ازمهمترین و عظیم ترین سخن گویان این عصر یعنی سعدی است که اندیشه ی اوتاثیرمستقیم بر قرون بعدی گذاشت.»



دکتربلخاری درادامه به بحثی مختصر درباره ی سه سطح اندیشه از مفهوم هنردر قرن هفتم پرداخت و در پایان افزود: «نگاه سعدی شهودی و اشراقی نیست و به نحوی بیانگر این است که سعدی دغدغه ی مخاطب عام خود را دارد. سعدی زبانی شیوا را انتخاب کرده که عامیان نیز قدرت ادراک این زبان را دارند.»