از اولین دوره برگزاری جشنواره پویانمایی، که به‌صورت دوسالانه برگزار می‌شود، 24 سال می‌گذرد؛ جشنواره‌ای که نخستین بار در اسفند 1377، با نمايش 85 فيلم در بخش مسابقه و 3 فيلم در بخش خارج از مسابقه، آغاز شد و در بخش مسابقه بين‌الملل آن دوره از جشنواره تنها 44 فيلم حضور داشت که از این میان دَه فيلم از ايران بود.

حال جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران به‌عنوان بزرگ‌ترین جشنواره ایران در حوزه پویانمایی (انیمیشن) شناخته می‌شود و توانسته در  دو و‌ نیم دهه فعالیت خود به‌عنوان یکی از جشنواره‌های معتبر در جهان معرفی شود؛ جشنواره‌ای که دوازدهمین دوره خود را از یک‌شنبه، 8 خرداد 1401، در مرکز آفرینش‌های فرهنگی‌هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرده و به مدت پنج روز ادامه دارد. این رویداد قرار بود در سال گذشته برگزار شود، اما شیوع بیماری همه‌گیر کرونا موجب تأخیر یک‌ساله آن شد و امسال در حالی این جشنواره رقم خورد که ۸۴ کشور در این جشنواره حضور داشتند. تعداد آثار ارسال‌شده به جشنواره نیز بیش از ۱۲۰۰ اثر بود که از این میان، بیش از هشتصد اثر به ایران اختصاص داشت. تعداد آثار راه‌یافته به جشنواره که حائز شرایط حضور بودند هم 1100 اثر اعلام شد که ششصد اثر به ایران تعلق داشت و به مرحله داوری رسید و با یک حساب سرانگشتی از تعداد آثار راه‌یافته به جشنواره می‌توان نتیجه گرفت که ایران رشدی قابل‌ملاحظه در این حوزه داشته و توانسته در این دو دهه حرفی برای گفتن داشته باشد.

بازار ملی پویانمایی تهران هم از بخش‌های جنبی جشنواره است که امسال هفتمین دوره آن با حضور سی غرفه برگزار شد و محمدرضا کریمی‌صارمی، دبیر جشنواره پویانمایی تهران، درباره اهداف کلان این بازار عنوان کرد: «پویانمایی یک هنرصنعت است و فعالان این حوزه فارغ از مبحث هنری آن، که قالبی برای ارائه اندیشه‌ها و تفکرات سازنده و تأثیرگذار در تمام قشرهای مردم در جهان به‌گونه‌ای خیال‌انگیز و زیباست، می‌توانند در بُعد صنعتی آن به شکلی بنیادی و با زیرساخت‌های علمی و سیستمی بپردازند. چشم‌انداز آینده این هنر صنعت به‌سوی تحقق آرمانی بزرگ، با عنوان تولید دانش‌بنیان، یکی از هدف‌های هفتمین بازار ملی پویانمایی در این دوره است.»

در این دوره از جشنواره، یک غرفه نیز در بخش هفتمین بازار پویانمایی به فرهنگستان هنر اختصاص یافت. البته فرهنگستان  هنر در راستای سیاست‌های پژوهشی‌ خود در این رویداد هنری حضور یافت و نقش اصلی آن شرکت در داوری آثار و تعامل و رصد فضای پویانمایی و به‌ویژه پژوهش آثار در حوزه کودک و نوجوان بود که در دستور کارش قرار دارد و اولین گام خود را به‌صورت جدّی با برگزاری همایش اقتباس بر خواهد داشت که بخش اعظم آن به اقتباس در حوزه کودک و نوجوان اختصاص دارد.

حضور فرهنگستان هنر، به‌عنوان نهادی پژوهشی و سیاست‌گذار، برای برخی از فعالان این عرصه که به تولید فیلم‌های انیمیشن می‌پردازند تازگی داشت، اما کسانی چون سیدعلیرضا گلپایگانی، عضو گروه تخصصی چندرسانه‌ای فرهنگستان هنر، و امیر سحرخیز، عضو گروه تخصصی سینمای فرهنگستان هنر، که در مقام شرکت‌کننده و مدیران غرفه در این دوره از نمایشگاه حضور داشتند، سهولت دسترسی به اهداف بلندمدت فرهنگستان هنر را تسهیل می‌کرد؛ افرادی که به‌عنوان عضو فعال در فرهنگستان هنر به ارائه طریق در این راستا می‌پردازند.

در هفتمین بازار، حضور فعال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مرکز پویانمایی صبا، خانه انیمیشن، مرکز گسترش سینما مستند و تجربی، گروه پویانمایی اداره کل آموزش‌و‌پرورش شهر تهران، و دانشگاه‌های هنر، تهران، تربیت مدرس، صداوسیما و همچنین دانشکده هنر دانشگاه سوره را شاهد بودیم. البته شرکت‌های خصوصی هم از جمله شرکت‌‌کنندگان در این بخش بودند که فعالیت‌های خود را در معرض دید دانشجویان، علاقه‌مندان و فعالان این عرصه گذاشته بودند.

از دیگر بخش‌های جنبی این دوره از جشنواره برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی بود که برخی از این کارگاه‌ها به مربیان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اختصاص داشت و برخی هم برای علاقه‌مندان آزاد بود که از آن میان می‌توان به کارگاه‌های موسیقی در انیمیشن و صداگذاری در انیمیشن اشاره کرد.

این جشنواره تا 12 خرداد 1401 در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برپا خواهد بود.