نخستين نشست از سلسله نشست‌هاي «پژوهش‌طرح» به همت معاونت پژوهشي فرهنگستان هنر و با موضوع «روش‌شناسي طراحي‌ صنعتي» برگزار شد.

به گزارش روابط‌عمومي فرهنگستان هنر، سلسله نشست‌هاي تخصصي «پژوهش طرح به مباحث پژوهشي در مورد طراحي صنعتي اختصاص دارد.

در اين نشست، ابتدا استاديار دانشكده هنرهاي تجسمي دانشگاه تهران، مهران فاطمي‌نيا كه دبير علمي اين نشست بود، مقاله خود در مورد «تفكر ديزاين در روش‌شناسي ديزاين» را ارائه داد.

فاطمي‌نيا، نتايج تحقيقات خود را در مورد «تفكر ديزاين» با ذكر آراء مختلفي بيان كرد و با پرداختن به اين نكته كه روش‌شناسی دیزاین، به دنبال هستی بخشیدن به روش‌ها، قوانین و ضوابط به منظور رسیدگی، ارتقا و توسعه دیزاین است، به بيان مقاله خود پرداخت.

او ادامه داد كه برخي از صاحبنظران، «گفتمان دیزاین - تفکر سنتی دیزاین» را توضیحِ شناختی، قابلیت‌های طراح و اینکه آن‌ها چگونه کار می‌کنند و یا بررسی چگونگی حل مسائل توسط طراحان و روندی که در طول کار خود انجام می‌دهند، مي‌دانند و برخي ديگر، «گفتمان مدیریت- جنبش تفکر جدید دیزاین» را به عنوان روشی درگسترش گفتمان دیزاین تلقي مي‌‌كنند و در آن حل مسائل مبتنی بر «روش، تحقیقات در دیزاین و یافته‌های آن» را مورد توجه مي‌داند.

فاطمي‌نيا در مورد اينكه چه كساني اين گفتمان را توسعه دادند، اظهار داشت: «این گفتمان عمدتاً به وسیله مشاوران (IDEO) و همچنین توسط مؤسسه هسو پلاتنر( Hasso Plattner) در دانشگاه پوستدام واستنفورد رشد وتوسعه یافت.

دبيرعلمي نشست در ادامه گفت: «به طور خاص، محققان بیان می‌کنند که این گفتمان مبتنی بر مواردي از قبيل: مشتری محور بودن، برخورداري ازیک روند معمولی، استفاده از ابزارهای مختلف و در یک فضای الهام بخش برای تفکر خلاق، حل مسائل خبیث، استفاده از ترکیبی از امکان‌سنجی فنی، تمایلات انسانی و قابلیت‌های اقتصادی است.»

دومين مقاله در اين نشست، با عنوان «طراحي مسئله‌ محور و راه‌حل محور در تفكر طراحي» توسط ابراهيم باقري طالقاني، عضو هيئت علمي دانشگاه سمنان بيان شد.

باقري طالقاني به بررسي «نتايج آزمون لاوسون»، «حل مسئله به شيوه طراحان در تحقيق نايجل كراس» و «آزمون دورست و 4 راهبرد طراحي» پرداخت.

عضو هيئت علمي دانشگاه سمنان، اظهار داشت: «كراس و دورست در سال 2001، مطالعه‌اي بر روي طراحان مجرب انجام دادند و مدل تكامل مشترك مسئله‌ و راه‌حل را معرفي كردند.»

طالقاني در مورد تدريس و توسعه «تفكر طراحي» افزود: از سال 2005، «تفكر طراحي» در دانشكده‌اي به نام «دي‌اِسكول» در دانشگاه استنفورد كاليفرنيا تدريس مي‌شود و «تفكر طراحي» يكي از اهداف اصلي اين مركز است و نقش مهمي در تدريس، توسعه و كاربرد طراحي دارد.

مريم خليلي، استاديار دانشكده هنرهاي تجسمي دانشگاه تهران، سومين مقاله در اين نشست را با عنوان «شناسايي جايگاه تفكر ديزاين در روش‌شناسي طراحي خدمات» ارائه داد.

خليلي با بيان اينكه، نخستين مطالعات در حوزه طراحي خدمات، نشان از نقش اين فعاليت به عنوان بخشي از رشته‌هاي بازاريابي و مديريت است، صحبت‌هاي خود را آغاز كرد و به بيان آراء بسياري از صاحب‌نظران در اين حوزه و بررسي تاريخچه‌ كوتاهي در مورد آن، پيشينه تحقيقات خود را پيش برد.

او در ادامه افزود: «طراحي خدمات رويكردي خلاقانه و سيستماتيك براي شناسايي نيازهاي سازمان‌هاي خدمات‌رساني است كه با هم در رقابت هستند، تا با ديدن توقعات مشتريان براي انتخاب‌ها و كيفيت خدمات، وجه تمايز خود را بيان كنند.»

استاديار دانشكده هنرهاي تجسمي دانشگاه تهران، اظهار داشت: «با استفاده از انقلاب تكنولوژيكال، فرصت‌هاي خلاقيت، ارائه و مصرف خدمات در محيط‌هاي تحت فشار، با چالش‌هاي پايداري اجتماعي و اقتصادي به سوي مدل‌هاي اجتماعي و رفتاري كه دانش را به اشتراك مي‌گذارند، سوق مي‌يابند.»

او در ادامه مقاله خود در مورد طراحي خدمات، افزود: «طراحي خدمات روشي است براي طراحي تجربه كه كاربران مي‌توانند از طريق دسترسي به نقطه تماس‌هاي مختلف در طول زمان با هم ارتباط داشته باشند. همچنين طراحي خدمات مي‌تواند ملموس يا غيرملموس باشد، مي‌تواند شامل مصنوعات و ديگر موارد نظير ارتباطات، محيط و رفتارها شود و هر فرمي كه بگيرد، بايد پايدار، آسان در استفاده و داراي استراتژي باشد.»

رزيتا فرزام، استاديار دانشگاه و عضو هيئت علمي دانشكده طراحي صنعتي پرديس هنرهاي زيباي دانشگاه تهران، آخرين مقاله اين نشست را با موضوع «روش‌شناسي هنر و صنعت بسته‌بندي در ژاپن» ارائه داد.

فرزام، سخنان خود را اين گونه آغاز كرد: «طرز فكر ژاپني‌ها براي طراحي بسته‌بندي به گذشته آن‌ها برمي‌گردد. از گذشته تا سال 1955، زيرمجموعه دوره سنتي بسته‌بندي ژاپن بوده و از اين سال به بعد، كه سال‌هاي پس از جنگ آن‌ها شروع شد، وارد عرصه «بسته‌بندي مدرن» شدند. از سال 1975 تا امروز نيز به «بسته‌بندي سازگار با محيط زيست» رو آورده‌اند.»

عضو هيئت علمي دانشكده طراحي صنعتي پرديس هنرهاي زيباي دانشگاه تهران، افزود: «در ژاپن چون شاليزار زياد است، از عوامل طبيعي استفاده مي‌كردند و كشاورزان از ني و پوشال‌هاي برنج براي بسته‌بندي تخم‌مرغ و ... كمك مي‌گرفتند و آن را به طور منسجمي مي‌بستند.»

اين استاديار دانشگاه با ذكر اين نكته كه ژاپني‌ها از «بسته‌بندي‌هاي رَپينگ» بسيار استفاده مي‌كردند، بيان كرد: «يكي از آن مدل‌ها «اوريگامي» است كه در ايران بيشتر به عنوان تاكردن كاغذ جاافتاده است، ولي تاكردن هر چيزي از پارچه و كاغذ و ... را شامل مي‌شود.»

رزيتا فرزام از ژاپني‌ها به عنوان كساني كه به سبك زندگي خود بسيار احترام مي‌گذاشتند، نام برد و بيان كرد: «ژاپني‌ها از همان فرم‌ها در بسته‌بندي‌هايشان استفاده مي‌كردند و به عنوان مثال، شكل خانه‌هايشان را بسيار در بسته‌بندي‌ها تكرار مي‌كردند.»

براي دريافت اطلاعات بيشتر اينجـا كليك كنيد.

براي اطلاع از اخبار فرهنگستان هنر به كانال ما در تلگرام بپيونديد: https://telegram.me/artacademy