نشست «تلفیق هنر، ادب، فرهنگ و حکمت ایرانی‌ـ‌اسلامی در حماسه رامایانا» عصر روز سه‌شنبه 12 آذر 1398، در پژوهشکده هنر برگزار شد.

به گزارش روابط‌عمومی پژوهشکده هنر، نشست «تلفیق هنر، ادب، فرهنگ و حکمت ایرانی‌ـ‌اسلامی در حماسه رامایانا» با حضور فرزانه اعظم‌لطفی، استادیار دانشکده زبان‌ها و ادبیات خارجی دانشگاه تهران و عضو گروه مطالعات شرق پژوهشکده هنرِ فرهنگستان هنر، عصر روز سه‌شنبه 12 آذر 1398، در پژوهشکده هنر برگزار شد.

سخنرانی اعظم‌لطفی بر پایه پژوهش وی با عنوان «تلفیق هنر، ادب، فرهنگ و حکمت ایرانی‌ـ‌اسلامی در حماسه رامایانا» در حوزه مطالعات هند انجام شد. مبنای این پژوهش کتاب نرگسستان، سروده چندرمن کایته (متخلص به بیدل) بوده است. او در این پژوهش به بررسی تطبیقی منظومه نرگسستان با رامایانای اصلی (به زبان هندی) پرداخته است.

اعظم‌لطفی در سخنرانی خود درباره نرگسستان و سراینده آن چنین گفت: چندرمن کایته، از شاعران هند، نرگسستان را در دوره رکود فرهنگی هند، یعنی دوره سلطنت اورنگ‌زیب شاه، به دربار وی تقدیم کرده است. او به سبب آشنایی و مطالعه حماسه‌های ملی ایران همچون شاهنامه، در سرودن مثنوی خود از عناصر حماسی فارسی همچون البرز، سام، سیمرغ، سیاوش، جمشید، رستم و... بسیار بهره می‌جوید و بدین طریق در منظومه خود این عناصر فرهنگ و ادب فارسی را جاوید می‌سازد. از آنجا که بن‌مایه منظومه رامایانا، هندی و بر اساس اساطیر باستانی هندوان استوار شده است، موجب شگفتی است که در آن، با توجه به شرایط مثنوی نرگسستان از عناصر و واژگان و آیین‌ها و ارزش‌های اسلامی و دینی و مذهبی همچون محشر، قیامت، صوراسرافیل، شهید و کربلا به‌وفور استفاده می‌شود.

او در ادامه درباره بخش‌هایی از این پژوهش و نگاره‌های رامایانای حمیده‌بانو بیگم، از زنان هنرمند دربار مغول، چنین گفت: این پژوهش به‌تفصیل به دوره شکوفایی و موقعیت هنر در دوره مغول نیز پرداخته است. نسخه خطی رامایانای حمیده‌بانو بیگم (1527ـ1604)، همسر همایون‌شاه و مادر اکبرشاه، 56 نگاره دارد و در سال 1594، با تلفیق هنر نقاشی ایرانی‌ـ‌هندی خلق شده است. در اصل، همذات‌پنداری خاص حمیده‌بانو بیگم در مدت 10ساله تبعید در ایران در دوره شاه‌طهماسب نسبت به حماسه رامایانا در بخش تبعید رام و سیتا از ایودهیا به مدت 14 سال، او را به خلق اثر هنری تلفیقی ایرانی‌ـ‌هندی وامی‌دارد.

سخنران این نشست تأکید کرد که هرچند نرگسستان، سروده منظوم چندرمن کایته در قالب مثنوی، اثری ادبی و فرهنگی است، با توجه به اجزای مثنوی در اصل دایرة‌المعارفی از نقاشی، معماری، ادب، خطاطی و حکمت ایرانی‌ـ‌اسلامی است.

فرزانه اعظم‌لطفی در پایان این نشست به پرسش‌های حاضران پاسخ‌ گفت.